گرفتن ایده‌ از شهرسازی واقعی موش‌ها/ موش‌هایی که ابزار زندگی مدرن دارند


محسن شاه ابراهیمی طراح صحنه و لباس پروژه‌هایی همچون “پاداش”، “به رنگ ارغوان”، “همیشه پای یک زن در میان است”، “مهمان مامان” و … در سینمای ایران بوده است. همچنین وی پیش از این طراحی صحنه و دکور مجموعه تلویزیونی “کار و اندیشه” را که دهه 60 از برنامه کودک پخش می‌شد، برعهده داشته است.


وی در حال حاضر مشغول ساخت دکور فیلم سینمایی “شهر موش‌ها” به کارگردانی مرضیه برومند و تهیه‌کنندگی منیژه حکمت و علی سرتیپی است. فیلمی که خاطرات دوران کودکی ما را زنده می کند و در کنار این حس نوستالژیک، به گفته عوامل فیلم قرار است که با کودکان امروز نیز ارتباط برقرار کند.


ساخت دکور چنین فیلمی که قرار است تمام طیف های مخاطب دیروز و امروز را پوشش دهد قطعا کار سختی است، خصوصا اگر فیلم در ژانر کودک باشد. این روزها گروه شاه ابراهیمی در سوله ای حوالی بوستان ولایت مشغول ساخت شهری هستند که قرار است موش‌ها در آن زندگی کنند و فیلمشان بعدا روی پرده رود. به همین بهانه با محسن شاه ابراهیمی گفتگویی انجام داده‌ایم.


* شما مدتی است که ساخت دکور فیلم سینمایی “شهر موش‌ها” را آغاز کردید. به هر حال شکل‌گیری چنین شهری و ساخت آن نیاز به یک پیش‌زمینه ذهنی دارد. چقدر در این مسیر از مجموعه “مدرسه موش‌ها” و یا فیلم “شهر موش‌ها”ی قدیمی الهام گرفتید یا این دکور فعلی هیچ ارتباطی به نمونه های قبلی ندارد؟



برای طراحی فضا من از هیچ کدام از کارهای قبلی ایده نگرفتم. حدود سی سال از آن مجموعه و یا فیلم سینمایی می گذرد و از طرف دیگر با توجه به پیشرفت سینمای دنیا و حتی ایران و همچنین شکل گیری فضای فانتزی در سینما که ما با آن روبرو هستیم، طبیعتا این شرایط من را سوق داد به اینکه از فضاهای قبلی استفاده نکنم و به یک طراحی بکر و تازه برسم.


پس از اتودهای اولیه و صحبت هایی که با مرضیه برومند داشتیم به فضای خاص تری رسیدیم. که به شدت متفاوت از کارهای قبلی است و به نوعی یک فرم جدید محسوب می شود. البته در ترسیم این فضای جدید تلاش کردیم هم حس نوستالژیک را حفظ کنیم که قابل باور باشد و هم اینکه از عناصر مدرن برای آن استفاده کردیم.


*کودکان امروز قطعا به لحاظ پیشرفت تکنولوژی متفاوت تر از کودکان دیروز هستند. همانطور که می دانید امروز بیشتر خانواده ها می توانند با تهیه یک دی وی دی با قیمت کم فیلم های روز دنیا را در خانه خود ببینند که کودکان نیز از این امر مستثنی نیستند. چقدر به این امر توجه کردید خوراکی تهیه کنید که برای آنها نیز مورد توجه باشد؟


– این سوال شما در دو بخش قصه و فضای کار باید پاسخ داده شود. در بخش قصه، من تا جایی که در جریان هستم خیلی اتفاق جذابی قرار است بیافتد و قطعا مخاطبان کودک و بزرگسالان را درگیر خواهد کرد. حتی در این بخش کودکان قدیم هم ارتباط خوبی با کار برقرار خواهند کرد. به عقیده من نویسنده و کارگردان حتی در نگارش فیلمنامه به شدت به موضوع کودکان امروز و تفاوت آنها با کسانی که در گذشته این مجموعه را دنبال می کردند، دقت دارند.


در بخش طراحی فضا ما تلاش کردیم به معماری‌ای برسیم که برای مخاطب قابل باور باشد که موشها در چنین فضایی زندگی می کنند. قطعا شما در فیلم‌های مستند دیده اید که موشها حفره‌هایی را برای زندگی ایجاد می کنند. بیشتر دیدگاه من این بوده و بر همین اساس دکور را طراحی کردم.


* پس بیشتر منطبق با واقعیت است؟


– خط اصلی را من از همین ایده گرفتم اما عناصر فانتزی را به آن اضافه کردم. در اصل دکور شهر موشها وقتی در یک گستره دیده می شود همچون تراشه هایی است که موشها کنده و در آن جاده، مدرسه، سینما، خانه، پارک و… ایجاد کرده اند. به نوعی انگار خودشان اینها را پدید آورده و مصالح‌سازی نکرده‌اند.


* برای طراحی داخل به طور مثال مدرسه و یا خانه موشها، شما نیاز داشتید که از وسایلی استفاده کنید که به طور معمول در یک خانه وجود دارد. مانند تلفن، تختخواب، تلویزیون و… البته با توجه به کاراکترهای ما که موش هستند.


– این بخش فانتزی معماری ما است. ما تمام وسایل مدرن و مربوط به زندگی امروز را برای آنها مهیا کردیم.


یک بخشی از این وسایل را از بازار خریداری کردیم که به لحاظ سایز مربوط به بازی کودکان است. برخی از این وسایل به عنوان بن‌مایه اصلی برای ما مورد استفاده قرار گرفت. البته روی برخی از آنها نیز تغییراتی ایجاد می کنیم تا قابل استفاده شود همچنین برخی وسایل اصلا وجود ندارد و باید آنها را طراحی و تولید کنیم.



* پس شما به طور موازی در کنار ساخت خود شهر، جزئیات را هم طراحی می کنید.


– بله به صورت موازی. به هر حال این شهر به همه چیز احتیاج دارد مثل تیر چراغ برق، اتومبیل، وسایل آشپزخانه، رختخواب و تمام وسایل مورد نیاز یک شهر را به طور کلی و جزئی طراحی می‌کنیم. چند گروه در حال کار کردن هستند.


* ساخت چنین دکورهای به انگیزه بسیاری احتیاج دارد و به نوعی زمان‌بر هم است. “شهر موش‌ها 2” چقدر برای شما از کارهایی که تا کنون در سینما برای مخاطب بزرگسال انجام داده‌اید متفاوت است؟ در کارهای تاریخی در هر صورت شما یک پیش زمینه ای برای طراحی و معماری فضا دارید اما در “شهر موشها” بیشتر از ایده و خلاقیت شما این فضا شکل می گیرد.


– به نوعی در “شهر موشها” ناگزیر به بیرون آوردن کودک درون خود هستیم. اگر به کودک درون در این بخش توجه کنید قطعا نوع نگاه به پدیده ها متفاوت می شود. خوشبختانه چنین حسی در من وجود دارد. من به راحتی می توانم زمانهای زیادی را با کودک درونم ارتباط برقرار کنم و آن را به خوبی احساس کنم.


از طرف دیگر تلاش می کنم به نوعی در طراحی این ایده ها با کودکان هم ارتباط برقرار کنم و در جریان واکنش ها نیز قرار می گیرم. این موضوع به من کمک می کند.


* پس این ارتباطی که در مدرسه موشها با کودک درونتان برقرار کردید، می تواند برای شما هم جذاب باشد.


– صدر درصد. شک نکنید. پس از کارهای سنگینی که انجام دادم یک مرتبه وارد یک فضای لطیف کودکانه فانتزی شدم که یک احساس خوبی برایم به همراه داشت. فکر می کنم به چنین فضایی احتیاج داشتم و بسیار مفید است و اتفاق خوبی برای روح و روانم در حال رخ دادن است.


* فکر می کنید چقدر زمان باقی است تا این دکور به پایان برسد و آیا در زمان فیلمبرداری هم ممکن است این مرحله از کار ادامه یابد؟


– معمولا من در بیشتر کارهایم تا پایان پروژه گروه را همراهی می کنم. قطعا در این دکور خاص نیز تا پایان با “شهر موشها” همراه خواهم بود. از طرف دیگر ما فضاهای داخلی را جدا از دکور بزرگ طراحی می کنیم.


ما یک زمان بندی را به تهیه کننده ارائه کردیم. اما اگر زمان فیلمبرداری شهریور ما باشد می توانیم بخشی از فضای داخلی را تحویل گروه بدهیم و همچنان همراه با فیلمبرداری طراحی خود شهر را هم جلو ببریم.


گفتگو از بیتا موسوی – عکس‌ بخش دکور از عبدالرضا نیکو




 

Check Also

معرفی نقاشان زن نامدار به بهانه روز جهانی طراحی و نقاشی

 ۱۶ می برابر با ۲۶ اردیبهشت ماه، روز جهانی طراحی و نقاشی اعلام شده است. …