ایرانگرد نیوز پایگاه خبری تحلیلی ایرانگرد نیوز
سلطانی‌فر در گزارش خود به شورای شهر تهران ابتدا وضعیت کلی میراث فرهنگی در کشور را تشریح کرد و گفت: در کل کشور بیش از یک میلیون مکان، بنا، سایت و محوطه تاریخی وجود دارد که 32 هزار عدد از آنها ثبت شده که حدود 3 درصد کل فضاهای موجود را تشکیل می‌دهد. از این بین 16 بنا را در یونسکو به ثبت جهانی رسانده و 47 مورد در نوبت ثبت یونسکو قرار دارد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به اینکه برای احیا و مرمت کمتر از یک درصد این بناهای تاریخی برنامه وجود دارد، اضافه کرد: اگر تنها برای آزادسازی حریم، عملیات کاوش، احیا و مرمت و بازسازی هر یک از این بناهای تاریخی حداقل 10 میلیارد تومان نیاز داشته باشیم اعتباری معادل 320 هزار میلیارد تومان مورد نیاز است که در مقایسه با اعتبارات کنونی ما صد به یک است.
سلطانی‌فر با تاکید بر اینکه اینجاست که نقطه نیاز سازمان میراث فرهنگی به تعامل با دستگاه‌های مختلف به ویژه شهرداری‌ها روشن می‌شود، گفت: البته مسائل موزه‌ها از بحث اماکن و بناهای تاریخی جداست. ما در کل کشور 447 موزه داریم که از این تعداد 231 موزه متعلق به سازمان میراث فرهنگی است و از این تعداد 100 موزه در تهران قرار دارد و باقی متعلق به سایر دستگاه‌ها و بعضاً شخصی است .
به گفته او تهران یکی از شهرهای بسیار پرجاذبه از نظر گردشگری است. بخشی از آثار و بناهای تاریخی تهران احیا، مرمت و بازسازی شده و بخشی دیگر نیازمند کمک سایر دستگاه‌ها از جمله شورای شهر و شهرداری است. 300 اثر در تهران در فهرست میراث فرهنگی به ثبت رسیده و حریم بناهای ثبت شده 23 محوطه و منطقه است همچنین تعداد آثار واجد ارزش تهران 2300 اثر است.
سلطانی‌فر با اشاره به اینکه تعداد قابل توجهی اماکن اقامتی، هتل و مهمانسرا در تهران وجود دارد گفت: یکی از مهمترین مشکلات گردشگری در کشور کمبود هتل‌های 4 و 5 ستاره است که ظرف 4 سال آینده قصد داریم خیز مناسبی در این زمینه برداریم.
رئیس سازمان میراث فرهنگی پیشنهاد کرد برای پیدا کردن راهکارهایی برای اجرایی‌کردن توافق‌های بین شورا و سازمان میراث فرهنگی کمیته کاری مشترکی بین اعضای شورای شهر و مسئولان سازمان میراث فرهنگی تشکیل شود.
او سپس به بیان مهمترین زمینه‌های همکاری مشترک بین سازمان میراث فرهنگی و مدیریت شهری پرداخت و گفت: سازمان میراث فرهنگی برای تملک بناها و اماکن تاریخی که در اختیار بخش خصوصی است و به خوبی از آنها حفاظت نمی‌شود تأمین مالی لازم را ندارد اما چنانچه از ظرفیت مدیریت شهری استفاده کنیم ظرف یکی، 2 سال دستاوردهای خوبی خواهیم داشت، همچنین برای حفظ حریم بناهای تاریخی شدیداً نیازمند همکاری شورا و شهرداری هستیم.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اضافه کرد: همه شما در جریان هستید که یکسری بناها مانند سرای دلگشا امروز برای آثار ثبت شده ما در یونسکو مشکل ایجاد کرده که نیازمند پیگیری فوری توسط مدیریت شهری است البته ما هم اقداماتی در این زمینه داشته‌ایم و خواهشمندم جلوی خدشه‌دار شدن حریم کاخ گلستان را بگیریم.
سلطانی‌فر در ادامه با اشاره به وضعیت ساختاری به هم‌ریخته این سازمان، گفت: ما در میراث فرهنگی با وضعیت نابسامانی مواجه‌ایم که ناشی از مدیریت‌های نابخردانه در گذشته بوده است. طرح انتقال سازمان میراث فرهنگی به شیراز و بازگرداندن آن بعد از 2 سال و همچنین انتقال معاونت صنایع دستی به اصفهان و بازگشت مجدد آن به تهران، خسارات جبران ناپذیری در پیکر اشیاء، اسناد و بنیه نیروی انسانی متخصص سازمان وارد کرده که دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور، بازرسی بیت رهبری و کمیسیون اصل 90 مجلس در حال تهیه گزارش‌هایی از این موضوع‌اند تا مشخص شود مدیریت 8 سال گذشته چه مشکلاتی برای سازمان میراث فرهنگی ایجاد کرده است.
بهگفته او امروز در سازمان کاملا تخصصی میراث فرهنگی 80 درصد پرسنل نیروهای غیرمتخصص‌اند و حدود 3 برابر 8 سال قبل نیروی انسانی داریم که اغلب فاقد تخصص لازم برای اداره اموراند و وبال گردن سازمان شده‌اند که باید برای این مشکل جدی راهکاری بیابیم.
پس از ارائه گزارش رئیس سازمان میراث فرهنگی احمد حکیمی‌پور، رییس کمیته میراث فرهنگی شورا به پیشنهاد سلطانی‌فر اشاره کرد و گفت: در دوره جدید زمینه همکاری خوبی بین شورا و سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فراهم شده اما درحقیقت همت بیشتری را می‌طلبد. کمیته مشترکی که مد نظر رئیس سازمان میراث فرهنگی است در شورای دوم تدوین شده که امیدواریم این کمیته مشترک که با حضور سازمان‌های مربوطه از جمله شهرداری، میراث، شورا، وزارت مسکن و اوقاف است بتواند اقدامات گسترده‌ای را انجام بدهد.
حکیمی پور درباره وضعیت بناهای تاریخی تهران هم گفت: متاسفانه بناهایی که در تهران ثبت می‌شوند به دلیل اینکه تعیین و تکلیف نمی‌شوند دچار مشکل می‌شوند و برخی از مواقع همین بناها از طریق قضایی از ثبت خارج می‌شوند.
عضو شورای شهر تهران در ادامه با اشاره به ساخت و ساز در سرای دلگشا گفت: متاسفانه به دلیل بی‌تدبیری و رعایت‌نشدن حریم امکان دارد کاخ گلستان از ثبت جهانی خارج شود که باید تدابیر لازم اتخاذ شود.
حکیمی پور همچنین از مسئولان سازمان میراث فرهنگی خواست به مدیریت شهری و شهرداری تنها به عنوان یک منبع مالی نگاه نکنند چرا که مجموعه مدیریت شهری علاقه دارد به صورت کامل در این موضوعات ورود پیدا کند.
پرویز سروری رییس کمیسیون نظارت و حقوقی شورا هم با بیان این که امروز بافت‌های تاریخی بلای خانمان‌سوز مردم شده‌اند و جان مردم در خطر است گفت: من نمی‌دانم جان مردم ارزش دارد یا بافت تاریخی؟
او این بافت ها را به جای فرصت‌محور، تهدیدمحور دانست و اضافه کرد: باید به منافع مردم اهمیت ویژه‌ای داده شود ضمن اینکه ساماندهی‌نشدن بافت‌های تاریخی منجر به مشکلات تهدیدهای جدی برای شهروندان می‌شود.
رئیس سازمان میراث فرهنگی در پاسخ‌اش این اشتباه سروری را تصحیح کرد و گفت: تعریف بافت فرسوده و بافت تاریخی متفاوت است و تنها اندکی از بافت‌های فرسوده ویژگی های تاریخی دارند.
او وضعیت آثار میراثی و باستانی در ایران با کشورهای مقصد گردشگری در دنیا را متفاوت دانست و ادامه داد: در کشور ما اگر خانه شخصی به عنوان اثر تاریخی ثبت شود باید توسط دستگاه‌های ذیربط حفظ و حراست شوند که این امر سبب می شود مالک با مشکلات زیادی مواجه گردد. در حالی که در دنیا برعکس است و فرد مذکور از این بابت خوشبخت و خوشحال می‌شود چون به او اجازه می‌دهند از کاربری ملک خود برای فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با فضاهای فرهنگی، استفاده کنند.
ولی‌الله شجاع‌پوریان دیگر عضو شورای شهر با گلایه از تخصیص نیافتن منابع ملی به تهران در حوزه میراث فرهنگی افزود: بیش از 2 هزار و 300 اثر تاریخی در تهران تعریف شده است که متاسفانه 3 و نیم درصد اعتبارات سازمان میراث فرهنگی به شهر تهران اختصاص داده شده است که این تناسب خوبی نیست و این موضوع باید از طریق مجلس و دولت پیگیری شود.
رئیس کمیسیون سلامت،محیط زیست و خدمات شهری شورای شهر تهران ادامه داد: آمارها نشان می‌دهد که سهم ما در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری سهم خوبی نیست. ما می‌توانیم از ظرفیت نظام سلامت که قبل از انقلاب نیز مورد نظر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس بود، استفاده بهینه ببریم و در این زمینه توریست جذب کنیم.
محمد حقانی، رئیس کمیته محیط زیست شورا هم در ادامه با اشاره به اینکه برخی از درخت‌های کاخ سعدآباد به دلایلی خشک و الزاما باید قطع می‌شد گفت: در این زمینه نیز می‌توان از پتانسیل مدیریت شهری استفاده کرد و راهکارهای لازم برای ساماندهی فضای سبز اماکن تاریخی پیش‌بینی شود. ضمن اینکه در جلوی در ورودی کاخ سعدآباد، ساختمان چند طبقه‌ای ساخته شده که این موضوع اصلا خوب نیست.
رئیس سازمان میراث فرهنگی در پاسخ به اعضای شورا گفت: بودجه سازمان میراث فرهنگی پاسخگوی کمتر از 5 درصد نیاز سالانه این سازمان است. جدا از اماکن تاریخی نفیس و بزرگ که به ثبت جهانی رسیده و یا در نوبت ثبت هستند، یا اماکنی که ارزشی معادل با این آثار دارند که تعداد آنها شاید 500 اثر باشد و وظیفه حفظ آنها با دولت است، هزاران مکان تاریخی ثبت شده دیگر در کشور داریم که می‌توان این اماکن را با حفظ هویت فرهنگی و تاریخی در اختیار بخش خصوصی بگذاریم تا تبدیل به رستوران سنتی، مراکز اقامتی، کلاس‌های فرهنگی و یا موزه‌های شخصی شوند که این کار هم هزینه‌های ما را کم می‌کند و هم می‌تواند ایجاد درآمد و اشتغال کند.
او در ادامه درباره بحث توریسم سلامت و در پاسخ به رئیس کمیسیون سلامت شورا گفت: در سال 2013 درآمد کشورهای مختلف از محل گردشگری سلامت، حدود 150 میلیارد دلار بوده است و 5 کشور اول دنیا در این زمینه کشورهایی‌اند که برای مقاصد گردشگری معمولی نیز رتبه‌های اول را دارند. در آسیا ما به دنبال تقویت توریست و درآمدیم و در کشور نیز طرح‌هایی را نیز در این‌باره در دست بررسی و اجرا داریم که بر همین راستا سال گذشته یک بیمارستان در تهران افتتاح شد.
عضو سابق شورای شهر تهران، افزود: در همین زمینه تفاهمنامه 4 جانبه‌ای بین سازمان میراث فرهنگی،وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی امضاء شد و دبیرخانه توریسم سلامت در سازمان میراث فرهنگی ایجاد شد. تا هفته گذشته این دبیرخانه طرح احداث 7 بیمارستان را به تصویب رسانده است که با توجه به ظرفیت‌های انسانی و تجهیزات پزشکی بسیار امیدوار است که کشور ما نیز سهمی از درآمد 150 میلیارد دلاری توریسم سلامت داشته باشد.
او درباره دغدغه معضلات فرهنگی ناشی از ورود توریسم خارجی هم گفت: این اطمینان خاطر را می‌دهم که خوشبختانه تاکنون حتی یک مورد ناهنجاری فرهنگی از سوی گردشگران اروپایی در کشور نداشته‌ایم و آنان همه هنجارهای فرهنگی کشور را رعایت کردند