ایرانگرد نیوز پایگاه خبری تحلیلی ایرانگرد نیوز
کوه گل افشان بندر تنگ با ارتفاع تقریبی ۱۰۰ متر و قطر قاعده کمی بیش از ۱۰۰ متر در فاصله حدود ۱۰۰ کیلومتری شهرستان چابهار قرار دارد. اطراف این کوه را بیابانی وسیع فرا گرفته که ظاهرا این بیابان نیز همچون خود کوه ماحصل اتفاقاتی درون زمین است. اطراف کوه به فاصله حدود ۲۰۰ متر از کوه، چاله ای به عمق حدود ۲ متر ایجاد شده که برای رسیدن به کوه باید وارد این چاله شد.
بالا رفتن از کوه اگر فصل بارندگی نباشد؛ تقریبا راحت است. در بالاترین نقطه کوه چاله ای به قطر کمتر از یک متر و به عمق حدود نیم متر وجود دارد که با گل پوشیده شده است. در فواصل زمانی حدود یک دقیقه، مقداری گل با صدای خاصی شبیه به ترکیدن یک حباب، از چاله خارج و به اطراف پراکنده می شود.
احتمالا تمام این کوه در طول سالیان دراز بر اثر فعالیت این چشمه ایجاد شده باشد. در کنار این کوه، دو کوه کم ارتفاع دیگر وجود دارد که به نظر می رسد زمانی آنها نیز گل افشان بوده اند.
نظرهای گوناگونی در مورد علت وجود این چشمه ها ذکر شده که آنوبانینی محتمل ترین آنها را بیان می نماید. به علت نزدیکی زیاد این منطقه به اقیانوس هند و همچنین شکل خاص پوسته زمین در این ناحیه، پوسته اقیانوس با شیب بسیار تندی در زیر این منطقه به داخل زمین فرو می رود که باعث به وجود آمدن فشارهای زیادی به پوسته زمین می گردد. فشار به وجود آمده باعث خروج آب و به همراه آن گل و لای می شود. این عامل یکی از علت های بوجود آمدن گل افشان ها و چشمه های آب معدنی فراوان در این منطقه به حساب می آید.
سرد بودن گل و عدم وجود بخار به همراه آن تاییدی بر صحت ادعای ذکر شده است. زیرا در مناطقی که پدیده های مشابهی به علت گرمای زمین و فعالیت های آتشفشانی رخ می دهد، خروج آب گرم به همراه بخار طبیعی تر است. یکی از نمونه های بسیار دیدنی و جالب توجه در این مورد کوه تخت سلیمان شهر تکاب در استان آذربایجان غربی است.
با توجه به اینکه دهانه این تپه های منحصر به فرد به مرور زمان در حال تنگ تر شدن است به نظر می آید باید فعالیت هایی جهت جلوگیری از مسدود شدن آن به عمل آید و در زمینه تبلیغات بیشتر و ایجاد امکانات گردشگری برای بازدید از آنها نیز اقدامات مقتضی انجام گیرد.
چشمه گل افشان در ۹۵ کیلومتری غرب بندر کنارک و در دشت کهیر نرسیده به روستای(بندر) تنگ در زمینی مسطح واقع شده است.
کوه های مریخی ایران
حدود ۴۰ تا ۵۰ کیلومتر پس از چابهار به سمت بندرگواتر، کوههایی در سمت چپ جاده نمایان می‌شود که به کوههای مینیاتوری یا مریخی معروفند.
وجود این کوه ها با توجه به منظره کاملا متفاوتی که در سمت راست جاده و رو به‌سوی دریا وجود دارد، باعث می‌شود تا یکی از زیباترین جاده‌ها و مناظر طبیعی استان سیستان و بلوچستان به‌وجود آید که به دلیل عدم معرفی، کمتر مورد بازدید قرار گرفته‌اند. این کوهها که از منحصربه‌فردترین کوههای ایران است، به ثبت و حفاظت محیط زیست نیز در نیامده‌اند تا لااقل از این طریق نامش در فهرست مناظر زیبا و بی‌نظیر ایران به‌جا گذاشته شود.
کوههای مریخی مناظری از کوههای کره ماه را برای انسان تداعی می‌کنند و جنس رسوبی آنها و همچنین فرسایش خاص کوهها موجب ایجاد شیارها و تراش‌های زیبایی شده است که گویی نقاشی ماهر آنها را به تصویر کشیده است. این کوهها که چاک چاک هستند و شکل‌های نامانوس دارند و فاقد پوشش گیاهی هستند و به خاطر غیرعادی بودن‌شان، در سال‌های اخیر و در میان گردشگران، به کوههای مریخی شهرت یافته‌اند، نمونه‌های بدبوم (بدلند)هستند که پدیده بوم‌شناختی ویژه‌ای است.
رنگ تقریبا سفیدرنگ کوه (چیزی میان طوسی و سفید) با واریزه‌های بسیار در پای آن، وجود گرما و حرارت و شرجی هوا و رطوبت نسبتا بالا و سوی دیگر آن دریا که به‌این منظره آغوش گشوده است، مناظری رویایی و تخیلی را در ذهن بیننده پدید می‌آورد. همین منظره منحصربه‌فرد که جاده چابهار – گواتر آن را به دو نیم تقسیم کرده، باعث شده تا این جاده به یکی از زیباترین جاده‌های ایران تبدیل شود. یک‌سو کوههای مخروطی مریخی با آن رنگ خاکستری خیال‌انگیز و سوی دیگر دریای سبز و ماسه‌های اندکی سرخ با درختچه‌های بیابانی در کرانه آن.
دشت که در میان جاده آبگیر می‌شود، تالاب‌هایی را پدپد می‌آورد، که در سوی دریا صورتی است و در سوی کوه خاکستری مایل به سفید. جایی که به آن تالاب صورتی می‌گویند. این جاده که با سراشیبی‌ها و سربالایی‌های بسیار، نمایان شدن گاه‌به‌گاه دریا در سمت چپ و نظاره منظره از ارتفاع، از جاذبه‌های خاص گردشگری در استان سیستان و بلوچستان است.
رشته کوههای مریخی که فقط در مناطق جنوبی استان سیستان و بلوچستان واقع شده است، توانسته ترسیم‌گر یک جاذبه طبیعی زیبا باشد. این کوهها در زمان‌های گذشته به زیرخروارها خاک مدفون بوده و امروزه با گذشت زمان، از زیر خاک سر بر آوردند. در اثر تغییرات جوی و آب و هوایی و باران‌های موسمی، خاک‌ها از روی آنها به دامنه‌ها ریخته شده و چهره اصلی این کوهها نمایان شده است.
در پهنه بعضی از این کوهها مشاهده می‌شود که برخی مواقع ارتفاع آنها تا پنج متر می‌رسد و در دیگر نقاط این بیابان‌ها بعضا بلندی آنها تا ۱۰۰ متر و حتی بیشتر هم دیده می‌شود. جنس این پدیده از مقاومت خاصی برخوردار است، به‌طوریکه بالا رفتن از آن به مثال بالا رفتن از صخره است.
شکل‌های نامانوس این پدیده‌ها، ناشی از فرسایش سریع در برابر باد و باران است که بر خلاف فرسایش‌های آرام و طبیعی، مهلتی برای رویش گیاهان باقی نمی‌گذارد و سرزمین را دندانه دندانه و پر از لبه‌ها و چاک‌ها نشان می‌دهد. همچنین، مقاومت نایکسان لایه‌های زمین، در این منطقه‌ها گاه سبب شکل‌گیری ستون‌هایی با کلاهک‌هایی بر سر یا کوههایی که گویی با چاقو سر آنها را بریده‌اند، می‌شود.
با رسیدن به دهکده صیادی “تیس” منظره کوههای مریخی در کنار جاده به پایان می‌رسد. قدمت این روستا به ۲۵۰۰ سال قبل می‌رسد و در کتاب فتوحات اسکندر مقدونی بعنوان تیز مشهور بوده و به مرور زمان به تیس تبدیل شده است. تیس بندر تجاری فعالی بوده است که بوسیله مغول‌ها ویران شده است.
