او مرداد ماه گذشته از منطقه آزاد کیش بهسازمان میراثفرهنگی آمد. حوزهای که چالشهای فراوان اما مزیت اقتصادی بالایی دارد. او معتقد است شناسایی بازارهای هدف، انجام طرحهای مطالعاتی برای توسعه و حفظ بازار، مشارکت فعالان صنایع دستی در نمایشگاههای بینالمللی و رویدادهای تجاری همچون اعزام هیئتهای تجاری و همچنین زمینهسازی برای جذب هیئتهای تجاری مرتبط، ارائه تسهیلات به سرمایهگذاران و صادرکنندگان برای توسعه بازار و سرمایه در گردش، حمایت و ارائه تسهیلات به فعالان تجارت الکترونیک، اصلاح قوانین و مقررات صادراتی جهت بهبود و تسهیل در روند صادرات از جمله شاخصترین برنامههای سازمان برای بهبود حوزه صادرات و بازاریابی است. با او در سه حوزه میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری گفتوگو کردیم که در زیر میخوانید.
درباره وضعیت تخت جمشید و امامزاده ابراهیم توضیح دهید. باتوجه به اینکه گویا این امامزاده شجره نامه ندارد و در تصاویر هوایی سال ۱۳۳۴ نیز نشانی از این امامزاده نیست، برنامه سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از شکستن حریم درجه یک این اثر چیست؟
سابقه تاریخی بنای امامزاده ابراهیم با توجه به تحقیقات و اطلاعات شفاهی مردم محلی به بیش از ۵۰سال بازمیگردد. درخواست تجدید بنا و بازسازی ساختمان این بنا با ابعاد تقریبی ۴×۵ متر به ارتفاع ۳ متر و سکویی به ارتفاع ۱٫۵متر در سال ۱۳۹۲ بهدلیل قدمت و روند در حال تخریب این بنا از سوی اداره اوقاف بهعنوان متولی امور امامزادهها و با همراهی هیئت امنای این مکان، به شورای فنی تخت جمشید ارجاع میشود. با توجه به فرسودگی بنا، بازسازی ساختمان این امامزاده با رعایت ضوابط و پس از تأیید طرح نهایی به همان میزان بلامانع اعلام میشود. در پی این تصمیم و با دریافت چندین طرح و پلان برای بازسازی و تجدید بنای امامزاده و با توجه به حساسیت موضوع و فاصله سه و نیم کیلومتری آن با تخت جمشید تصمیمگیری نهایی به شورای راهبردی تهران ارجاع و با حضور مشاور اداره اوقاف و تصویب طرح تجدید بنا مقرر میشود طرح مذکور پس از تأیید جزئیات در شورای فنی پایگاه و با نظارت کامل سازمان میراث فرهنگی و پایگاه تخت جمشید با شرایط خاص و پس از اخذ تعهدات لازم محضری و رسمی از نماینده تامالاختیار معرفی شده از طرف اوقاف، اجرایی شود.
با طی مراحل کارشناسی و سلسله مراتب تصمیم گیری، نماینده تام الاختیار از طرف اداره اوقاف و احدی از طرف هیأت امنای امامزاده طی یک تعهد نامه محضری متعهد به رعایت موارد مندرج در صورتجلسه و ضوابط حریم درجه یک شدند. بر اساس مفاد این تعهد نامه مقرر شد که هیچ گونه ساخت وسازی خارج از طرح مورد تأیید و توافق چه در حال و آینده انجام نگیرد و هیچ کدام از ابنیه مورد وصل را تغییر کاربری خارج از طرح ندهند. همچنین نماسازی خارج از طرح مصوب انجام نگیرد و هرگونه موردی که خارج از طرح مصوب است و وجود دارد برچیده شود، بهعنوان مثال درختکاری، فضای سبز و امثال آن. مقرر شد هرگونه کندوکاو جدید و خارج از طرح که بنا به ضرورت و الزام باشد را بدون کسب استعلام انجام ندهند. هرگونه درختکاری یا فضای سبز که صدمه به لایههای فرهنگی خاک وارد کند نیز ممنوع و مقرر شد سرویسهای بهداشتی با نظارت و با سیستم سپتیک در عمق مناسب ساخته شود و هرگونه حفاری یا خاکبرداری یا خاکریزی مانند پایه برق و لوله کشی نیز تحت نظارت کارشناسان پایگاه انجام شود. لذا رعایت تمامی موارد مورد تعهد، ضامن انجام ساخت بنای امامزاده بوده و هرگونه تخطی از موارد یاد شده توسط پیمانکار یا هر عامل دیگر لغو یکجانبه این تعهد نامه محسوب شده و اداره اوقاف جوابگوی تعرضات صورت گرفته خواهد بود.
مشاهدات عینی خبرنگار «ایران» نشان از روند فرسایشی نقش برجستههای طاق بستان، خورده شدن نقشهها، رشد خزه و گیاهان، با وجود تکذیب مسئولان استانی دارد. برنامه سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از تخریب این اثر ساسانی چیست؟
طاق بستان اثری است که از همکناری چشمه و صخره به وجود آمده است. این دو عنصر قرنها در کنار یکدیگر، رفتار سازهای ایجاد کرده و جداسازی کامل این دو عنصر میتواند رفتار سازهای طاقها را تغییر داده و در دراز مدت به آن آسیب وارد کند. بر این اساس در سال ۱۳۹۰ مطالعات وسیعی در این باره توسط مهندسان مشاور آتک و اسپیر انجام شده است و نتیجه آن جمعآوری کفهای سنگی و بتنی جلوی طاقها و اتصال بین چشمههای غربی و شرقی و آزادسازی جریان آب و رطوبت محبوس از پشت طاقها بوده است. نتیجه مطالعات نشان میدهد میزان رطوبت از سال ۱۳۹۰ تاکنون روند نزولی داشته، اما حذف کامل رطوبت نیازمند گذشت زمان و انجام مطالعات بیشتر و کاملتر است؛ زیرا این اقدام به صورت ناگهانی میتواند رفتار سازهای طاقها را تغییر داده و باعث ایجاد ترکها و شکافهای ناگهانی در طاقها شود. در حال حاضر نشانی از ترکهای جدید روی اثر دیده نمیشود و آنچه وجود دارد ترکهای مربوط بهقرون گذشته است که در تصاویر و عکسهای قدیمی قابل بررسی است. هماکنون سازمان باستان شناسی آلمان در کنار پژوهشگران داخلی و پایگاه میراث جهانی بیستون در حال مطالعه روی آثار صخرهای بیستون و طاق بستان هستند.
نامهنگاری با آقای جهانگیری معاون اول رئیسجمهوری درباره شهر باستانی شوش به چه نتیجهای منجر شد؟
عرصه و حریم تعیین شده برای محوطههای باستانی همیشه بر اساس پروژههای دستگاههای دیگر محل دعوا و مناقشه بوده و این مناقشه دامان شوش و چغازنبیل را هم گرفته است. ما بر حسب وظیفه ذاتی خود برای صیانت از آثار تاریخی و جهانی به آقای جهانگیری معاون اول محترم رئیسجمهوری نامه نوشتیم و در آن نامه اشاره کردیم از آنجا که هیأت محترم وزیران طی مصوبه مورخ ۲۴ دی ۹۶ محدوده منطقه ویژه اقتصادی شوش را به وسعت ۳۰۰ هکتار تصویب کرده و شرکت کشت و صنعت هفتتپه را مسئول ساختوساز پروژههای این منطقه تعیین کرده است، نگرانیهایی در میان دوستداران میراثفرهنگی ایجاد کرده است. در آن نامه از جناب جهانگیری در خواست شده است نسبت به بازنگری و اصلاح نقشه ۳۰۰هکتاری منطقه آزاد شوش که بخش بزرگی از عرصه و حریم تاریخی و محوطههای باستانی شوش بویژه چغازنبیل و هفتتپه را در بر میگیرد، اقدام و این دو اثر و عرصه و حریم آن از محدوده خارج شوند. خوشبختانه همکاری بین بخشی در دولت تدبیر و امید رضایتبخش است و با نظر مساعد معاون اول رئیس جمهوری امید میرود تهدید و آسیبی متوجه هویت و اصالت محوطه باستانی شوش نخواهد شد.
باوجود تنوع بسیار زیاد صنایعدستی و ثبت شهرهای مختلف با موضوع صنایعدستی، همچنان عمده صادرات ما به صورت چمدانی است. از سوی دیگر شما نیز همچون رؤسای پیشین سازمان روی اشتغالزایی این بخش حساب ویژهای باز کردهاید. برنامه سازمان برای بهبود وضعیت صادرات صنایعدستی و بازیابی بازارهای از دست رفته چیست؟
شناسایی بازارهای هدف، انجام طرحهای مطالعاتی برای توسعه و حفظ بازار، مشارکت فعالان صنایع دستی در نمایشگاههای بینالمللی و رویدادهای تجاری همچون اعزام هیأتهای تجاری و همچنین زمینهسازی برای جذب هیأتهای تجاری مرتبط، ارائه تسهیلات به سرمایهگذاران و صادرکنندگان برای توسعه بازار و سرمایه در گردش، حمایت و ارائه تسهیلات به فعالان تجارت الکترونیک، اصلاح قوانین و مقررات صادراتی جهت بهبود و تسهیل در روند صادرات و تلاش برای ایجاد کد تعرفههای ترجیحی به منظور کاهش حقوق ورودی کشورهای هدف با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت از جمله شاخصترین برنامههای سازمان برای بهبود حوزه صادرات و بازاریابی است. در این زمینه همچنین کمک به ایجاد مراکز فروش دائم صنایعدستی در خارج از کشور و تلاش برای تدوین بسته حمایتی و تشویقی از صادرکنندگان صنایع دستی در دستور کار قرار گرفته است.
آیا هنرمندان صنایعدستی میتوانند امیدوار باشند که در سال جدید مشکل بیمه آنها حل میشود؟
قانون بیمه تأمین اجتماعی قالیبافان و شاغلان صنایعدستی از سال ۱۳۸۹ اجرایی شد اما در اواسط مهرماه سال ۱۳۹۶ بهدلیل مشکلات بودجهای و عدم تخصیص اعتبارات، اجرای قانون مذکور متوقف شد. آنچه مسلم است قانون بیمه قالیبافان و شاغلین صنایع دستی همواره بهعنوان یکی از برنامههای حمایتی معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی مطرح بوده و این معاونت نیز با توجه به رسالتی که برعهده دارد، در این خصوص اقدامات بسیار و پیگیریهای مختلفی را از طریق مسئولان مربوطه انجام داده است. متأسفانه تاکنون بهدلیل عدم تأمین منابع موردنیاز از سوی سازمان مدیریت و برنامهریزی، اجرای قانون مذکور با مشکل روبهرو بوده است. لذا با توجه بههماهنگیهای انجام شده با مسئولان محترم سازمان تأمین اجتماعی، مقرر شد تا از طریق راستی آزماییهای استانی، نسبت به معرفی افراد جایگزین و واجد شرایط اقدام شود که موضوع در حال انجام است. همچنین در این خصوص تمهیدات دیگری نیز اتخاذ شده که از جمله مهمترین آن میتوان به عقد تفاهمنامه با صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر اشاره نمود، که این تفاهمنامه به کلیه استانها ابلاغ و قطعاً انجام این مهم کمک شایانی به تولیدکنندگان و صنعتگران صنایعدستی خواهد نمود.
توافق ایران و ترکیه برای تبلیغ جاذبههای ایران در پروازهای ترکیش ایر به کجا رسید؟
در راستای تحقق سیاستهای بازاریابی و معرفی کشور در مقاصد بینالمللی، با شرکت هواپیمایی ترکیش ایرلاین توافق کردیم تا معرفی ایران در شبکه پروازی و ظرفیتهای موجود آن ایرلاین، انجام پذیرد. طبق این تعامل، از طریق شبکههای مجازی همانند اینستاگرام و فیسبوک دفاتر اطلاعرسانی در کشورهای مختلف، مجله پروازی بهنام اسکای لایف و مانیتورهای داخل هواپیما، تبلیغ و اطلاعرسانی ظرفیتهای گردشگری کشور معرفی میشود. متقابلاً بستههای تبلیغاتی رایگان و محدود به مسافرانی که از سوی ترکیه معرفی میشوند ارائه میشود، با این شرط که مسافران کثیرالسفر باشند یعنی دارای گلدکارت باشند یا جزو مسافران بیزینس کلاس قرار بگیرند.
برای این افراد امتیاز ویژهای هم قائل هستید؟
بله. افرادی که دارای چنین شرایطی باشند دو شب و سه روز اقامت در یکی از شهرهای تبریز، همدان، یزد، کرمان و اهواز ارائه خواهد شد. از طرفی ترکیش ایرلاین نیز متعهد شد ۱۰ تورآشناسازی برای ایران برگزار نماید؛ یعنی اینکه از ۱۰مقصد خود، ۱۰ سری تور اپراتورهای قوی که فعال هستند را معرفی نمایند تا بازار ایران را به آنها معرفی نماییم. در حال حاضر همه کلیپها و ویدئوها آماده شده و مسافران پرواز ترکیش میتوانند روی مانیتورها از بخش «Destinations»، تبلیغات ایران را ببینند. تبلیغاتی از قبیل: «به ایران سفر کنید»، «این شهرها را بازدید کنید» و در نهایت «۲ شب نیز اقامت رایگان داشته باشید» را مشاهده خواهند کرد؛ بدین ترتیب تبلیغات همسو و گستردهای با معرفی ۵ شهر ایران به دنیا، انجام میشود.
چرا ترکیش را انتخاب کردید؟
دلیل انتخاب ترکیش ایرلاین این است که این خط هواپیمایی به ۶ شهر ایران شامل: تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، اهواز و تبریز پرواز دارد. دیگر اینکه ترکیش ایرلاین یکی از بزرگترین نتورکهای هواپیمایی دنیا را دارد و به بیشتر کشورهای دنیا پرواز میکند. از این حیث در بین ایرلاینهای دنیا رتبه اول را دارد، بنابر این انتخاب نخست ما بوده است، اما دلیل بر این نیست که سراغ ایرلاینهای دیگر نرویم. لازم به توضیح است بعد از اینکه ترکیش ایر به ما مسافر معرفی کرد ایران نیز به تعهدات مذکور عمل خواهد کرد.
آقای سلطانیفر رئیس اسبق سازمان میراثفرهنگی روی ایجاد دفتر نمایندگی در کشورهای مختلف تأکید بسیار داشت. قرار بود این دفاتر به ۲۰ نمایندگی برسد اما نرسید. از سوی دیگر هیچ گزارشی از فعالیت نمایندگیهای ایجادشده ارائه نشده است. با توجه به اینکه آنها قرار بود نقش مبلغان ایران را برای ورود گردشگر به کشور بازی کنند، چه سرانجامی پیدا کردند؟
در راستای سیاستهای سازمان در خصوص بهرهمندی از پتانسیل ایرانیان خارج از کشور در معرفی توانمندیهای گردشگری، تعداد این نمایندگیها در ابتدای سال به ۲۰ مورد رسید که بر اساس ارزیابی و پایش سالانه عملکرد و فعالیتهای آنها در کمیته راهبری نمایندگی اطلاعرسانی گردشگری با حضور نمایندگان تامالاختیار وزارتخانهها و نهادهای مرتبط، ادامه همکاری با ۳ نمایندگی لغو شد و در حال حاضر ۱۷ نمایندگی فعال در کشورهای بازار هدف مشغول به فعالیت هستند. شایان ذکر است با توجه به اهمیت موضوع، در حال حاضر بالغ بر ۱۱ متقاضی جدید در مراحل تکمیل پرونده برای اعطای نمایندگی است.
باوجود شروع سال پایتختی «تبریز ۲۰۱۸» برنامهای از سوی استان آذربایجان شرقی در این زمینه دیده نمیشود و منتقدان اعتقاد دارند که گردشگری ایران از سال پایتختی تبریز سودی نخواهد برد. در این زمینه چه پاسخی برای منتقدان دارید؟
این رویداد دارای ستاد استانی، شورای راهبری و ستاد سیاستگذاری ملی است که اقداماتی را در این خصوص شروع کرده است. پیشرویداد مراسم در تاریخ ۱۴ دیماه همزمان با شروع سال ۲۰۱۸ میلادی با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و ۳ سفیر و معاون وزیر امور خارجه برگزار شد. همچنین هفته فیلم اروپایی با حضور فیلمسازان داخلی و خارجی درآذرماه ۹۶ در شهر تبریز برگزار شد.
برگزاری جشنواره فیلم مستند سینما حقیقت در دی ماه ۹۶، مسابقات کشتی بینالمللی جام جهان پهلوان تختی در بهمن ماه ۹۶، کنگره بینالمللی نظامی در اسفند ماه جاری، جشنواره بینالمللی عکس فیروزه در اردیبهشت ماه ۹۷، آغاز تبلیغات جاذبههای گردشگری شهر تبریز و استان آذربایجان شرقی از سوی هواپیمایی ترکیش در تمامی پروازهای خط پروازی ترکیش ایرلاینز، برگزاری تورهای ارزان قیمت برای گردشگران سایر کشورها به تبریز در زمان نوروز، آمادهسازی کلیه ظرفیتها و المانهای شهری برای پذیرش مسافران، بازبینی و به روزرسانی هتلها و مراکز اقامتی و اعطای مجوز برای تبدیل کاربری خانههای قدیمی استان به واحدهای بوم گردی، از جمله اقداماتی است که در قالب تبریز ۲۰۱۸ انجام شده یا در حال انجام است.
در زمان خانم احمدیپور رئیس سابق سازمان میراثفرهنگی توافقهای اولیهای در خصوص بیمه راهنمایان گردشگری با وزارت کار صورت گرفته بود. این توافقها به کجا رسید و نتیجه نهایی آن چه شد؟
هماکنون در کشور نزدیک به ۹هزار نفر راهنمای گردشگری با کارت رسمی و دورههای آموزشی طی شده وجود دارند که برخی از آنها از این قابلیت بهعنوان یک «مهارت فردی» و نه بهعنوان منبع معاش بهرهمند هستند. طبعاً تعداد زیادی نیز راهنمای گردشگری را بهعنوان یک «حرفه و منبع درآمدی و معیشتی» برای خود برگزیده و در حال فعالیت هستند و تلاش شده است تا این افراد از مزیت بیمه مشاغل بهرهمند شوند. راهنمایان گردشگری طبق ضوابط مربوط به «صاحبان مشاغل آزاد» میتوانند نسبت به بیمه خود اقدام نمایند، اما برخی از راهنمایان درخواست دارند که سازمان بهعنوان «کارفرما» نسبت به واریز بخشی از حق بیمه آنان بهعنوان «سهم کارفرما» اقدام نماید که با وجود رایزنیهای متعدد با معاونت اشتغال وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی و کمک تشکلهای راهنمایان برای بازنگری در فهرست مشاغل مشمول معافیتهای بیمهای، با توجه به تکالیف قانونی و محدودیتهایی که قانونگذاران برای هزینه کرد بودجه در نظر میگیرند، تحقق این امر برای سازمان مستلزم اصلاح قانون و مهمتر از آن یافتن منابع جدید مالی و اعتباری است.
سرانجام طرح تعطیلات زمستانی بهکجا رسید؟
طرح تعطیلات زمستانی مبتنی بر ایجاد هماهنگی بین کلیه نهادهای آموزشی است و در چارچوب آن تمام مؤسسات آموزشی فعالیت خود را در زمان مشخصی در اواخر شهریور ماه آغاز کرده، برنامههای آموزشی خود را در زمان مشخصی در اواسط بهمن ماه به اتمام میرسانند و یک تعطیلی یک یا دو هفتهای در میانه زمستان برای تمام کشور تعریف میشود. این طرح مزایای متعددی دارد و میتواند در کنار ایجاد فرصت تمدد اعصاب و استراحت برای دانشآموزان و خانوادههای آنها زمینهای را برای گسترش گردشگری در مناطق جنوبی و توسعه اقتصادی این مناطق فراهم آورد. این طرح تغییرات کلی در تعطیلات رسمی کشور ایجاد میکند. سازمانهای پیگیر موضوع ساماندهی تعطیلات از جمله سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تلاش دارند که تمام اصلاحات در تعطیلات رسمی را در قالب یک طرح پیاده کنند و در این چارچوب طرحی را که مشتمل بر ایجاد تعطیلات زمستانی و حذف برخی از تعطیلات رسمی بود پیشنهاد کردند. این طرح در کمیسیونهای ذی ربط در دولت و مجلس شورای اسلامی در دست بررسی کارشناسی است.
درباره سفر ارزان با توجه به فرا رسیدن نوروز چه تمهیداتی اتخاذ شده است؟ با توجه به اینکه شرکتهای هواپیمایی و هتلها حاضر نیستند از این فصل کاری بگذرند آیا سازمان میراث فرهنگی ابزارها و اهرمهای لازم را برای تعدیل قیمتها دارد؟
ارزانسازی سفر یکی از مؤلفههای اصلی و مورد توجه سازمان است تا بتواند به لحاظ اجتماعی سفر کردن را بهعنوان یک اقدام مألوف برای همه طبقات اجتماعی فراهم سازد. این امر نافی سفرهایی با سطح خدمات متفاوت و ذائقه و سلایق سایر افراد نیست، اما برای ما مهم است که شرایطی را فراهم سازیم تا تمام گروهها و طبقات اجتماعی با هر سطحی از درآمد خود بتوانند براحتی به سفر بپردازند. برای تحقق سفرهای ارزانقیمت، بخشهای مختلف زنجیره خدمات سفر شامل حمل و نقل، اقامت، پذیرایی و… نیز باید قیمتهای خود را کاهش دهند. ما برای تحقق این امر از شرکتهای حمل و نقل هوایی، ریلی و جادهای خواستهایم تا ظرفیت ایام غیر پیک خود را به ما اعلام کنند تا بتوانیم به تناسب نسبت کاهش قیمتها، اقداماتی را به انجام برسانیم. اما مهمترین موضوع در کاهش قیمت ایجاد فضای رقابتی و ایجاد شرایط مساعد برای کاستن از قیمتها و طراحی مکانیزمی است که واحدهایی که قیمتهای خود را کاهش میدهند از تعداد مشتریان بیشتری نیز برخوردار شوند.
چه برنامههایی برای نوروز ۹۷ دارید؟
راهاندازی سامانه یکپارچه خدمات سفر و گردشگری کشور، اجرای طرحهای فرهنگی در «نوروز گاه ها» و سایت های تاریخی و فرهنگی ثبت ملی و جهانی، دایر نمودن بازارچههای دائمی و موقت صنایع دستی و هنرهای سنتی در کلیه استانها و استراحتگاههای بین راهی، راهاندازی کمپهای بین راهی بهعنوان استراحتگاههای جادهای در مسیرهای پرخطر جادهای، تولید کلیپ محتوایی از جاذبههای تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور و نمایش در کلیه وسایل حمل و نقل جادهای، ریلی، هوایی و دریایی، اجرای طرح استقبال از سفرهای نوروزی با مشارکت اقوام سراسر کشور و تمامی دستگاههای خدمات رسان همزمان در تهران و استان ها، اجرای طرح مانیتورینگ خدمات سفر و ارتباط آنلاین اعضای ستاد در قالب ویدئو کنفرانس و راهاندازی سیستم وایفای رایگان در مسیرهای گردشگری از جمله مواردی است که برای نوروز ۹۷ پیشبینی شده است. همچنین نصب بنرهای متحدالشکل اطلاعرسانی حوزه سفر در سراسر کشور، استقرار راهنمایان مجوز دار در اماکن تاریخی و فرهنگی، ساخت کلیپهای فرهنگسازی و همکاری با مجموعه دیرین دیرین جهت نمایش در صداوسیما و کلیه شبکههای اجتماعی و مسیرهای تردد زمینی، ریلی، هوایی ودریایی از جمله اقدامات حوزه اطلاعرسانی و فرهنگسازی برای نوروز است. از دیگر برنامههای نوروزی میتوان به معرفی برندهای استانی برای شناساندن جاذبههای شاخص هر استان اشاره کرد. نکته دیگر اینکه از ظرفیت تشکلهای خصوصی گردشگری، سازمانهای مردم نهاد و اتاقهای بازرگانی استانها بهمنظور مشارکت در برگزاری مراسم و فعالیتهای نوروز۹۷ نهایت استفاده را خواهیم کرد. همچنین طرح توزیع سفر به مناطق کمتر شناخته شده در مناطق مسیرهای ترکیبی هفتگانه گردشگری استانهای همجوار از طریق پیشبرد برنامههای تبلیغاتی چون «جشنواره سفر ایرانی»، «رالی تور ملی» و «جشنواره خرید» اجرا خواهد شد.
* گفتوگو از هستی بختیاری
**منتشرشده در ص ۱۱ روزنامه ایران، شماره ۶۷۳۷، ۱۹ اسفند ۱۳۹۶