ایرانگرد نیوز پایگاه خبری تحلیلی ایرانگرد نیوز
به گزارش خبرنگار مهر، شامگاه یکشنبه 23 تیرماه موسسه “ماه مهر” میزبان علاقه‌مندان به هنر نقاشی و نقاشی‌های نصرت‌الله مسلمیان بود تا با حضور علیرضا سمیع‌آذر و حمید سوری پاسداشت این هنرمند نقاش را برگزار کنند. در ابتدای این مراسم علیرضا سمیع‌آذر، مدیر اسبق موزه هنرهای معاصر تهران و مدیر مرکز تجسمی دولت اصلاحات گفت: ما در زمانه‌ای به سر می‌بریم که یک شی به عنوان هنر ارائه می‌شود و مورد استقبال هم قرار می‌گیرد. کتاب‌های تاریخ هنر هم به آن توجه می‌کنند و حتی پول هنگفتی برای آن پرداخت می‌شود. در نهایت غوغایی در پیرامون یک اثر شکل می‌گیرد که روزگاری یک شی عادی و کاربردی بوده و حالا به عنوان هنر عرضه شده است.
وی یادآور شد: ما حتی به راحتی می‌بینیم که هنری با ظاهر بازاری و نازل نیز در جایگاه هنری پیشرو و آوانگارد قرار می‌گیرد. این مسئله موجب می‌شود، افرادی که به صورت سنتی اثر هنری می‌آفرینند و به هنر علاقه دارند، چنین هیاهو و توجهی را بحران تلقی کنند.
سمیع‌آذر ادامه داد: با اهمیت پیدا کردن مارکتینگ در هنر و بین‌المللی شدن هنر، تنها جمعی از هنرمندان ما توانستند آثار خود را در فروش‌های بین‌المللی مورد توجه ببینند و موفق باشند که طراحی‌های بزرگ روی بوم‌های بزرگ را مطرح کنند.
رابط حراج کریستیز در ایران، نقاشان بزرگ را معلمان هنر در ایران دانست و گفت: در هیچ کجای دنیا مانند ایران نقاشان بزرگ معلمان نقاشی نیستند. فقط در ایران است که ما می‌بینیم که اکثر قریب به اتفاق نقاشان بزرگ ما به نسبت ظرفیت خود معلمان هنر نیز هستند.
وی به نقاشی کلاسیک در ایران اشاره کرد و با ذکر این جمله که در دنیای مدرن دیگر طراحی در نقاشی مرده است، افزود: بعد از روی کار آمدن افرادی مانند جکسون بولاک دیگر طراحی کردن برای یک نقاشی بی‌معنی شد و اهمیت خود را از دست داد که این جریان را هم باید در ایران مورد توجه قرار دهیم.
مدیر اسبق موزه هنرهای معاصر تهران بیان کرد: طراحی نسبت زیادی با واقعیت ندارد. پس کسانی که نقاشی را با پایه‌های عکاسانه و بدون طراحی جلو می‌برند از نقاشان اصیل ما جلو خواهند زد. من به شخصه ندیدم که کسی از طراحی و در مقام تبدیل طراحی به نقاشی به جای بزرگی برسد.
وی کوروش شیشه‌گران را تنها کسی دانست که توانسته با طراحی مبتنی بر حروف به نقاشی‌های بزرگ و خوب برسد و افزود: شیشه‌گران تنها کسی بود که توانست با قدرت بصری بالا دست به ابداع آثار مهمی در هنر ایران بزند.
مدیر مرکز تجسمی دولت اصلاحات همچنین در مورد آثار مسلمیان گفت: او کسی است که به دام‌هایی که بسیاری افتاده‌اند نیفتاده و با کنار هم گذاشتن برخی عناصر با بیان خاص خود اقدام به خلق آثاری شگفت‌انگیز بزند. کارهای او تماشایی و باب طبع بسیاری نیست ولی آنچه از او روی بوم می‌بینیم حاصل حس و نتیجه سال‌ها تجربه مسلمیان است.
مسلمیان، اندیشمندی نقاش
در ادامه حمید سوری، محقق هنر و استاد دانشگاه گفت: یکی از اولین جملاتی که می‌توان در مورد مسلمیان گفت این است که وی را اندیشمندی نقاش بدانیم. خوشبختانه در آثار مسلمیان تعادل بسیار ظریفی میان بخش اندیشه‌گی و بخش نقاشی بودن آثارش برقرار است.
وی افزود: مسلمین با لایه‌های پیچیده و نشانه‌های پیچیده‌تر در آثارش فضای تراژیک زمانه ما را منعکس می‌کند. او در آثارش، مخاطب را با وجه نقاشانه، با وجه بصری و با زبان بصری شگفت‌انگیزی که دارد روبرو می‌کند.
سوری وجه تمایز مسلمیان نسبت به برخی از نقاشان را توجه به ایده در کنار وجوه نقاشانه دانست و گفت: پررنگی موضوع، پیام و ایده موجب کمرنگ‌شدن وجه نقاشانه در آثار مسلمیان نمی‌شود و برعکس این جریان نیز مصداق دارد.
وی با ذکر این جمله که آثار مسلمیان به شدت زندگی اطرافش را نشان می‌دهد ادامه داد: زندگی ما در دنیای مدرن به کلاژی از تکه‌های نامتجانس تبدیل شده ولی مسلمیان این تکه‌ها را طوری کنار هم قرار می‌دهد که ما از دیدن آثارش زده نمی‌کند.
این استاد دانشگاه هنر گفت: وقتی به دنیا اینگونه نگاه کنیم که دیگر زندگی منسجم و ثابت گذشته‌ها را نداریم و خواهیم دید که هنر مدرن نیز همین تناقض و گسست را نشان می‌دهد ولی هنر مدرن غرب با هنر ما فرق دارد زیرا آنجا زیربنای هویتی ندارند.
سوری ادامه داد: آنچه از دید من، مسلمیان را متفاوت می‌کند همین غیرمتجانس بودنش است. آثار مسلمیان مرز طراحی و نقاشی را درمی‌نوردد. این تخطی از یک رسانه ناب به نام نقاشی یک امر کاملا معاصر و مدرن است.
وی به ویژگی‌های نقاشی مسلمیان پرداخت و گفت: در آثار مسلمیان فیگوراتیو را در کنار اکسپرسیون می‌بینیم، فضای درهم، پرتره‌های نامشخص، بازی با فرم، چاپ سنگی، اسطوره‌ها، وسایل روزمره و نگارگری را می‌بینیم که این درهم شکستن زمان و مکان، گذشته و امروز و نیز ایران و جهان مجموعه آثاری متناقض را بوجود می‌آورد که دقیقا فضای اطراف را همین‌ها تشکیل داده‌اند.
این هنرمند به عدم وجود آرمانگرایی در آثار مسلمیان نیز اشاره کرد و در پایان گفت: هرچند که آثار اولیه مسلمیان کاملا ایدئولوژیک بودند ولی در آثار 10 الی 12 سال گذشته‌اش هیچ آرمانگرایی نمی‌بینیم. در آثار جدید وی می‌بینیم که جهان ایدئولوژیک جای خود را به دنیایی تراژیک داده‌اند و با پیام‌هایی مشخص مخاطب را به دورنمایی که نقاش قصد دارد به آن برسد رهنمون می‌کنند.
مسلمیان کیست؟
نصرت الله مسلمیان متولد 1332 سلماس، کارشناسی ارشد دانشکده هنرهای زیبا و استاد هنر دانشکده هنر است. این هنرمند تاکنون نمایشگاه های متعددی از آثار خود برپاکرده است.
نقاشی‌های مسلمیان از مهم‌ترین آثار هنر معاصر ایران به حساب آمده و او همواره در دوره‌های کاری خویش به دغدغه های اجتماعی و تجربه زیسته اهمیت داده است؛ از این رو نقاشی‌هایش بازتاب روحیه اجتماعی هنرمند و نمایی از زیست دوره های تاریخی کشور ایران است.
آثار جدید این هنرمند را می توان به دو بخش تقسیم کرد: سری اول پرتره‌هایی است از چهره محزون و نمادین زن با تاکید بر حالت اندوهگین چشمان که در مقیاسی بزرگ بر بوم مربع با زمینه رنگی نقش می بندد. سری دوم نقاشی‌های پیچیده‌تری مشتمل بر عناصری انتزاعی و فیگوراتیو، گاه شامل پرتره‌هاست که در قیاس با کارهای سری نخست، ارجاعات تاریخی و فرهنگی بیشتر، جنبه روایتی گسترده تر و البته کیفیت تاثیر گذاری رمانتیک کمتری دارد.
قدرت هنرمند در سازماندهی این عناصر و تعامل خلاق آنها با فضای خالی به کیفیت پیچیده ای از دیالکتیک شکل و زمینه منتهی می‌شود که در نقاشی معاصر ایران استثنایی است. سطوح، طرح ها، نقوش و چهره‌های انسانی در کارهای او بیش از نیروی بصری، قدرت استعاره ای پدید می آورند تا پهنه ای از تفسیر و تاویل بر عرصه نقاشی جاری شود.
فیگورها و نقشمایه های تغزلی ارجاعات مکرری نیز به حافظه تاریخی دارند که به مخزن شمایل های ادوار مختلف و مستندات سیاسی و اجتماعی ارتباط می یابند. نتیجه کار نقاشی هایی هستند اکسپرسیونیستی با درونمایه تراژیک که در عین حال از کیفیت بصری جذاب و درخشانی نیز برخوردارند.
