کمپ کویری متین آباد نمونه‌ای از توسعه گردشگری پایدار

واحد اقتصاد و امور اجتماعی سازمان ملل در اکتبر ۲۰۱۳ خلاصه ای از بهترین اقدامات را که باعث ارتقای گردشگری فرهنگی و یا طبیعت گردی شدند را در قالب یک گزارش ارائه داد. کمپ کویری و مزرعه ارگانیک، متین آباد – ایران با توجه به دارا بودن گزینه‌هایی مانند فرهنگ، مدیریت زباله، حفاظت محیط زیست، مشارکت اجتماعی و اقتصاد در این گزارش مورد توجه قرار گرفته‌است.

در ژوئن سال ۲۰۱۲ کنفرانس توسعه پایدار سازمان ملل ( ریو ۲۰+) برگزار گردید. در سند نهایی این کنفرانس با عنوان “آینده‌ای که ما می‌خواهیم” به این نکته تاکید شد که گردشگری پایداری که به بهترین شکل اجرا شود می‌تواند کمک شایانی به توسعه پایدار نماید.
 کنفرانس RIO +20 سرمایه گذاری بیشتر در گردشگری پایدار را مورد تشویق قرار داد و متذکر شد که این سرمایه گذاری منتج به ایجاد شرکت های کوچک خواهد شد و در نهایت برای جامعه محلی رشد و پیشرفت در پی خواهد داشت.
با تکیه بر این پیش زمینه، شاخه توسعه پایدار واحد اقتصاد و امور اجتماعی سازمان ملل با همکاری یونسکو و سازمان جهانی گردشگری همایش گردشگری پایدار با عنوان: “اکوتوریسم، کاهش فقر و حفاظت از محیط زیست” را در اکتبر ۲۰۱۳ در نیویورک برگزار کرد. به همین منظور واحد اقتصاد و امور اجتماعی سازمان ملل خلاصه ای از بهترین اقدامات را که باعث ارتقای گردشگری فرهنگی و یا طبیعت گردی شدند را در قالب یک گزارش ارائه داد.
این خلاصه، به عنوان یک سند تکمیلی، شامل ۱۸ عدد از برترین فعالیت های گردشگری است که توسط دولت ها، سازمانهای مردم نهاد (NGO) و بخش خصوصی در کشورهای در حال توسعه انجام شده‌اند. این نمونه‌ها بر اساس ۴ فاکتور اصلی از ارکان گردشگری پایدار، بررسی و انتخاب شدند که عبارتند از: «حفاظت محیط زیست، جامعه، فرهنگ و منافع مالی و تجاری»
رفع مسئولیت
دیدگاهها و نظرات ابراز شده لزوماً بیانگر نظرات دبیر سازمان ملل نیست و با نام ها و اصطلاحات به کار برده شده درمورد جایگاه قانونی هر کشور، شهر و یا منطقه و یا در مورد مرز دقیق کشورها با بیانات دبیر سازمان ملل اصلاً مطابقت ندارد.
نام های انتخاب شده برای هر گروه از کشورها در متن، شکل ها و جداول تنها به منظور سهولت در تحلیل است و هیچگونه قضاوتی در مورد میزان توسعه کشور یا منطقه خاصی را بیان نمی کند. ذکر نام شرکت ها و محصولات تجاری به معنی حمایت سازمان ملل از آن نیست. این مسئله بدون ویرایش رسمی صادر گردیده است.
 کمپ کویری و مزرعه ارگانیک، متین آباد – ایران
کمپ کویری و مزرعه ارگانیک متین آباد در سال ۲۰۰۸ توسط گروهی از متخصصان گردشگری و طبیعت گردی به منظور فراهم آوردن امکاناتی جهت حضور علاقمندان و گردشگران در طبیعت، ساخته شد.
در این مجموعه طبیعت دوست، گردشگران می توانند دوچرخه سواری، شتر سواری یا پیاده روی در میان شن‌های روان یا دره‌های کوهستانی و همینطور شب گردی در زیر آسمان روشن از نور ستاره‌ها را تجربه کنند.
این کمپ در ۴۵ کیلومتری شهر کاشان که یکی از شهرهای مهم و توریستی ایران به شمار می آید در میان رمل‌های شنی و همینطور یک دشت وسیع با گیاهان استپی و نیمه خشک قرار گرفته است. تلاش برای ترویج و آموزش اصول “حفاظت، احترام و بیان کدهای اخلاقی” که توسط سازمانهای جهانی گردشگری ارائه شده بودند و همینطور فراهم آوردن بستر مناسب برای برپایی گردشگری پایدار، هدف اصلی از ساخت متین آباد بوده است.
فرهنگ
ساختمان اصلی کمپ بر اساس نقشه کاروانسرا بنا شده است. کاروانسراها، اقامتگاههای سنتی با سبک ایرانی کنار جاده های پر رونق، مأمن بسیاری از مسافران در طول سفرهای خسته کننده و طاقت فرسای روزگاران قدیم بودند.
– طراحی و اجرای این بنا توجه ویژه‌ای به حفاظت محیط زیست اطراف خود داشته و همینطور با رویه معماری منطقه همخوانی دارد.
– کمپ فقط یک ورودی اصلی دارد و بزرگی آن به قدری است که برای ورود شترها با بارهای سنگین و بزرگ مناسب باشد و همینطور یک حیاط بزرگ با اتاقهای یک اندازه که برای اقامت توریست‌ها ساخته شده است.
– معماری کمپ و موقعیت چادرها به گونه‌ای است که مانع دید کوه کرکس و همینطور بیابان بی انتها نمی‌شود.
– چادرها بر اساس چادرهای سنتی عشایر ایرانی طراحی شده است. آنها به پشه بند برای فصل گرم و کرسی – که وسیله سنتی گرمایشی ایرانی است – برای زمستان مجهز شده است. چادرها را هلال احمر ایران ساخته است.
حفاظت محیط زیست
تمام فعالیت ها و اقدامات در کمپ صرفه جویی در مصرف انرژی را در پی دارند.
تدابیر در نظر گرفته شده در خصوص حفظ آب و انرژی:
– روشنایی های دوستدار محیط زیست نصب شده است.
– الکتریسیته محدود در اختیار میهمانان کمپ قرار داده می شود.
بنابراین میزان مصرف سوختهای فسیلی کاهش پیدا کرده و تاثیرات مخرب آن نیز به تبع کاهش می یابد.
– متین آباد از انرژی های تجدیدپذیر مانند انرژی باد و خورشید جهت گرم کردن آب سرویس های بهداشتی و آشپزی استفاده کرده است. این سیستم گرمایشی در روز می تواند نیاز ۱۰۰ نفر را برطرف سازد. به طور کل انرژی خورشیدی ۷۰ درصد نیاز کمپ را برآورده می کند.
– بودجه ای برای تحقیقات و مطالعه بر روی روش های نوین استفاده از انرژی تجدیدپذیر نیز در نظر گرفته شده است.
مدیریت زباله
– با استفاده از مردم محلی روستای متین آباد که برای کمپ متین آباد آموزش دیده اند، حفاظت از محیط زیست منطقه به طرز چشمگیری افزایش یافته است. استفاده بهینه از انرژی، مدیریت بازیافت زباله، استفاده از مواد غیر سمی و آفت کش های طبیعی، حساسیت‌های ویژه‌ اهالی متین آباد در مورد حفظ محیط زیست و طبیعت هستند.
-کوچکترین زباله‌ها جمع آوری می‌شود. مواد اولیه و مصرفی در بسته‌های بزرگ و به تعداد بالا خریداری می‌گردند تا در مصرف پلاستیک و کاغذ صرفه جویی شود. اینها از جمله اقداماتی هستند که در کمپ متین آباد در جهت کاهش حجم زباله انجام می‌گیرد.
– یادآوری به مسافران و میهمانان کمپ برای جلوگیری از دورریز زباله در طبیعت صورت می‌گیرد.
مشارکت اجتماعی
کمپ متین آباد از مصالح موجود در منطقه خریداری کرده تا هم از افزایش هزینه های حمل و نقل جلوگیری شود و هم به محیط زیست لطمه‌ای وارد نشود.
اقتصاد
سرویس‌ها و غذاها در متین آباد در بالاترین سطح کیفیت ارائه می‌شوند. غذای فوق العاده ایرانی در بشقاب‌های بزرگ ایرانی سرو می‌شوند. مواد اولیه بسیاری از غذاها از مزارع ارگانیک کمپ متین آباد فراهم آورده می شوند و همه اینها باعث می شود که ما به عنوان میهمان باز هم خواهان بازگشت به این کمپ و مردم محلی آن باشیم و از طریق گردشگری پایدار به رشد اقتصاد منطقه و جامعه محلی کمک کنیم.

Check Also

رونمایی از لوح ثبت جهانی برنامه ملی پاسداری هنر خوشنویسی در کاخ گلستان

مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان از برگزاری نمایشگاه خوشنویسی و تذهیب در سایه قلم …