شهادت امیرکبیر سکته تاریخی در فرآیند توسعه کشور بود

مسعود سلطانی فر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در مراسم رونمایی از مجسمه بنیانگذار مدرسه دارالفنون در موزه مشاهیر برج میلاد، با اشاره  به تاریخ و تمدن کشورمان، گفت: کشور ما دارای یک هویت فرهنگی، تاریخی ۷ هزار ساله است، هرچند آثار و نشانه‌هایی از برخی محوطه‌های تاریخی به دست آمده که نشان دهنده هویت تاریخی کشور ما از ۱۱ هزار سال قبل است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی با اشاره به سفر روز گذشته خود به استان لرستان، تصریح کرد: به اعتقاد برخی باستان‌شناسان و محققان در استان لرستان، آثار و نشانه‌های فرهنگی و تاریخی برخی از مکان‌ها، محوطه‌ها و سایت‌های تاریخی به دست آمده، موید سابقه حدود ۴۰ هزار ساله ایران است.
سلطانی‌فر با بیان اینکه تاریخ، نشان می دهد، ایران قدیمی‌ترین کشوری است که بر روی کره زمین تشکیل شده است، یادآور شد: از این سابقه تمدنی، آثار و عوارض و نشانه‌های بسیاری باقی مانده است، بناها، سایت‌ها و مکان‌های تاریخی که از بین آنها ما موفق به ثبت ۱۷ اثر در فهرست میراث جهانی یونسکو شدیم، از جمله این آثار می توان به کاخ گلستان، گنبد سلطانیه، گنبد قابوس، پاسارگاد، بازار تبریز، کلیساهای ارومیه، معبد چغازنبیل، سازه‌های آبی شوشتر اشاره کرد، همچنین شهر سوخته سیستان و بلوچستان به عنوان هفدهیمن اثر تاریخی کشورمان در اردیبهشت ماه سال جاری در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.

معاون رئیس‌جمهور با بیان دلیل عدم امکان ثبت بیش از یک اثر در فهرست میراث جهانی یونسکو برای کشورها در سال، ادامه داد: از سال ۲۰۰۷ به بعد به واسطه تقاضای زیاد کشورها برای ثبت آثار تاریخی و امکانات محدود کارشناسی یونسکو، این مجموعه برای ثبت آثار تاریخی کشورها در فهرست میراث جهانی محدودیت قائل شد و از آن پس سهمیه هر کشور در سال فقط ثبت جهانی یک اثر تاریخی است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی تصریح کرد: در حال حاضر ما تعداد بسیار زیادی اثر آماده ثبت جهانی داریم و اگر این محدودیت وجود نداشت می‌توانستیم سالانه بین ۱۵ تا ۲۰ اثر را در فهرست میراث جهانی به ثبت برسانیم.

معاون رئیس‌جمهور با یادآوری اینکه پرونده ثبت جهانی برای چند سال آینده تکمیل و آماده شده است، گفت: این ۱۷ اثر ثبت جهانی شده از بین ۳۲ هزار اثر تاریخی و فرهنگی کشورمان است که در فهرست میراث ملی ثبت شده و نباید این نکته را فراموش کرد که به اعتقاد باستان شناسان کشور ما دارای یک میلیون بنا، سایت و محوطه تاریخی است، با توجه به این تعداد آثار تاریخی باید گفت ایران یک کشور موزه است.

وی با اشاره به اینکه آثار و نشانه‌های سابقه تاریخی ۷ هزار ساله در همه نقاط کشورمان وجود دارد، افزود: این ۳۲ هزار اثر تاریخی در طول ۸۴ سال گذشته و از زمان تصویب اولین قانون حفظ و نگهداری آثار تاریخی و باستانی در سال ۱۳۰۹ تا کنون در فهرست میراث ملی به ثبت رسیده است و می توان گفت در این مدت تنها ۳ درصد از این گنجینه ارزشمند از دل خاک بیرون آورده شده است.

سلطانی‌فر یادآور شد: زمان بسیار زیادی برای بیرون آوردن این آثار از دل خاک نیاز داریم، شهر سوخته که به عنوان هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید، دارای یک محدوده ۱۵۱ هکتاری متعلق به عصر مفرغ است که این محوطه بین ۵ تا ۴ هزار سال قدمت دارد، این در حالی است که فقط ۵ درصد از این محوطه عظیم مورد کاوش قرار گرفته است و با توجه به ارزش بسیار زیاد آثار و گنجینه‌ای که از این ۵ درصد کشف شده است، شهر سوخته در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

رئیس سازمان میراث فرهنگی اضافه کرد: ۹۵ درصد از این محوطه تاریخی هنوز مورد کاوش قرار نگرفته و به اعتقاد کارشناسان و متخصصان این حوزه، بررسی و شناسایی کامل شهر سوخته بین ۹۰ تا ۱۴۰ سال به طول می‌انجامد.

معاون رئیس‌جمهور همچنین به ثبت ملی نزدیک به ۲ هزار اثر در حوزه میراث ناملموس اشاره کرد و گفت: میراث ناملموس شامل آداب و رسوم، سنن و ارزش‌های مختلف غیرمادی است که در این حوزه ۱۰ اثر نقالی، تعزیه، آئین قالیشویان مشهد اردهال، موسیقی مقامی خراسان، قالی بافی تبریز و کاشان در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده است.

وی افزود: ایران دارای هویت تاریخی بسیار ارزشمندی است و وظیفه ما این است که این هویت فرهنگی و تاریخی عظیم را به دنیا معرفی کنیم و به رخ جهانیان بکشیم، ملت ما اگر چه امروز هم ملت بزرگی است اما باید به دنیا بگوییم که ایران در قرون گذشته یک ابرقدرت تاثیرگذار بوده  و در روند شکل‌گیری تمدن‌های مختلف موثر بوده است.
سلطانی‌فر در ادامه با اشاره اجمالی به شخصیت و زندگی امیرکبیر، تصریح کرد: امیرکبیر به عنوان یکی از آزادمردان تاریخ از چند جهت حرکت اصلاح‌طلبانه انجام داده  که این حرکت‌ها دارای ارزش بسیار زیادی است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی ادامه داد: زمانی که امیرکبیر اصلاحات را در ایران آغاز کرد همزمان میجی در ژاپن آغازگر اصلاحات بود، پس از ۳ سال و ۳ ماه امیرکبیر به شهادت می رسد و میجی به اصلاحاتش در ژاپن ادامه می‌دهد، اگر این اتفاقات رخ نمی‌داد، امروز وضعیت ما به مراتب بهتر از وضع موجود بود.

معاون رئیس‌جمهور، شهادت امیرکبیر را در آن مقطع به سکته تاریخی تشبیه کرد و افزود: اگرچه بزرگ مردان دیگری همچون آیت الله مدرس و مصدق اقدامات اثرگذاری داشتند و در جهت استقلال، آرمان‌ها، آزادی و توسعه کشور گام برداشتند اما با شهادت امیرکبیر سکته تاریخی در فرآیند توسعه کشور رخ داد.

سلطانی‌فر اضافه کرد: اکثر نهضت‌ها و جنبش‌های ضد استبدادی و ضد استعماری که در دنیا و در کشورهای جهان سوم در قرن بیستم و از سال ۱۹۳۰ میلادی به بعد به وجود آمد، گاندی‌ها، نهروها و رهبران این جنبش‌ها در اندونزی، الجزایر و پاکستان آمدند و نهضت‌های ضداستعماری را آغاز کردند و در پی این حرکت‌ها، جنبش غیرمتعهدها را به وجود آوردند.
رئیس سازمان میراث فرهنگی تصریح کرد: امیرکبیر در زمانی حرکت ضداستبدادی و ضد استعماری خود را آغاز کرد که در هیچ نقطه ای از دنیا شاهد این جنبش‌ها نبودیم، ۱۶۱ سال قبل از نهضت‌های آزادی خواهانه در گوشه گوشه جهان، امیرکبیر اقدامات اصلاحاتی را با حرکتی که زاییده ذهن فعال و پخته‌اش بود آغاز کرد.

معاون رئیس‌جمهور اضافه کرد: امیرکبیر این فرصت را داشت که از سیره خانواده قائم مقام فراهانی استفاده کند چراکه پدرش آشپز این خانواده بود و امیرکبیر از این موقعیت برای دست یابی به آموزه های علمی بهره برد، امیرکبیر توانست جای خود را به عنوان یک اصلاح طلب باز کند و این حرکتی که توسط امیرکبیر آغاز شد، توسط مردان بزرگی همچون آیت الله مدرس و مصدق و همچنین امام(ره) که در سالهای بعد پا به عرصه سیاست این مملکت گذاشتند ادامه پیدا کرد و کشورمان از شر استبداد و استعمار نجات یافت.

وی با بیان اینکه نسل امروز در فضایی آزاد زندگی می‌کنند، گفت: جوانان ما به عنوان نخبگان علمی در دنیا عرض اندام می‌کنند، در نوشته‌ای از محمود سریع القلم خواندم که بیل گیتس به وی گفته است ۷۰ درصد نیروی انسانی مرکز IT جهان، افراد خارجی هستند که نخبگانی از چین، ایران و کشور هند سرآمد این نیروی انسانی هستند و از بین این سه کشور نخبگان ایرانی از درجه علمی بالاتری برخوردارند، وی گفته است که اگر رابطه بین دو کشور آمریکا و ایران قطع نبود یک مرکز ویژه در ایران افتتاح می‌کرده است.

رئیس سازمان میراث فرهنگی در ادامه افزود: حرکتی که توسط امیرکبیر آغاز شد با مدرس‌ها ادامه پیدا کرد و مصدق‌ها در این راه جانشان را فدا کردند و به دست امام راحل(ره) به نتیجه رسید، دستاورد این حرکت نسلی است که در علوم مختلف در دنیا حرفی برای گفتن دارد، به لحاظ منابع نیروی انسانی کشور ما در بین  ۵۷ کشور مسلمان سرآمد هستیم و در این حوزه در دنیا جایگاه پانزدهم را در اختیار داریم.

معاون رئیس‌جمهور در پایان گفت: ما در همه عرصه‌ها نخبگانی داریم که باعث افتخار ایران و ایرانی می‌شوند.
در پایان این مراسم رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از مجسمه سیلیکونی امیرکبیر در موزه مشاهیر برج میلاد رونمایی کرد.

همچنین تقدیر از محمد صادقی بازیگر نقش امیرکبیر در سریال سالهای مشروطه توسط مسعود سلطانی فر از دیگر برنامه‌های این مراسم بود.

یادآور می‌شود، موزه مشاهیر برج میلاد از حدود یک سال پیش با به نمایش گذاشتن ۱۳ مجسمه سیلیکونی از مشاهیری همچون فردوسی، پروین اعتصامی، شهید چمران، سهراب سپهری فعالیت خود را آغاز کرده و مجسمه امیرکبیر به عنوان چهاردهمین تندیس در این موزه قرار گرفت.