شی تاریخی چغامیش امروز چهارشنبه ۲ اردیبهشت در مراسمی با “محمد حسن طالبیان” معاون میراث فرهنگی، “گیل استاین” رییس موسسه شرق شناسی شیکاگو آمریکا بعد از ۵۱ سال به ایران بازگردانده و در موزه ملی ایران رونمایی شد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در این مراسم که با حضور خبرنگاران انجام شد”گیل استاین” اشیاء استردادی چغامیش را «گنج بزرگ» دانست و تاکید کرد: پژوهشگران با کاوش در این آثار اطلاعات زیادی از نظر شهرنشینی، اقتصادی و بازرگانی میتوانند در این محوطه به دست آورند.
او اظهار امیدواری کرد: موسسه شرقشناسی شیکاگو بتواند یک برنامهریزی مدون برای مطالعات و همکاریهای بینالمللی بین ایران و دانشگاه شیکاگو امضا کند.
استاین توضیح داد: قبل از انقلاب اسلامی، این آثار به صورت امانی به شیکاگو برده شدند تا روی آنها تحقیق انجام شود، اما پس از انقلاب و در گیرودارهای اداری آنجا ماندند تا مدتی پیش که با برطرف کردن مشکلات حقوقی این آثار اکنون در اختیار ایران هستند.
وی افزود: برخی از کسانی که این آثار را میبینند یک پرسش از ما دارند که آنها از نظر قیمت چقدر اهمیت دارند؟ پاسخ من به آنها این بوده است که این آثار تکههای گلی هستند که شاید قیمت پولی چندانی نداشته باشند، اما از آن نظر اهمیت دارند که تمدن ایران را به عنوان مهد تمدن جهان نشان میدهند. در واقع این آثار متعلق به یک دوره شهرنشینی هستند که نمونه آن را به جز ایران فقط در عراق داریم.
رئیس موسسه شرق شناسی دانشگاه شیکاگو در پاسخ به پرسشی دربارهی تمایل این موسسه برای نشان دادن حُسن نیتاش به ایران و کمک برای بازگرداندن دیگر آثار تاریخیِ در اختیار این موسسه مانند الواح هخامنشی گفت: تبلتهای تختجمشید یکی از مهمترین مدارک ایران هستند. از زمانی که این آثار را در اختیار داریم سعی کردهایم به صورت سیستماتیک آنها را چاپ و ترجمه کنیم، اما اکنون آنها از اختیار ما خارج شدهاند. این تصمیم عالی آمریکاست و امیدواریم به زودی رای به نفع ایران صادر شود تا به ایران برگردانده و باز کار روی آنها انجام شود.
او با اشاره به روند سیستم حقوقی آمریکا در سه مرحلهی دادگاه پایین، دادگاه میانی و دادگاه عالی اظهار کرد: در پروندهی الواح شیکاگو، قاضی دو دادگاه نخست رایهای محکمی را به نفع ایران صادر کردهاند، ازسوی دیگر براساس سنت، زمانیکه دو دادگاه اول به نفع پرونده رای دهد، دادگاه عالی نیز به همان رای قانع میشود.
او به متنی که در این پرونده دربارهی الواح آمده نیز اشاره کرد که «اینها مواد فرهنگی و ذخایر فرهنگی یک ملت هستند و به هیچ فردی تعلق ندارند و نباید از آنها گرفته شود.»
استاین با اظهار امیدواری از اینکه «امیدواریم امسال رای دادگاه به نفع ایران صادر شود»، از موزهی ملی ایران خواست به عنوان یکی از رسالتهای موزهای، اطلاعات موزهی ملی به عنوان «موزهی مادر» را در قالب اطلاعات بروشور و کاتالوگ به شکل عامیانهتر که مردم آنها را درک کنند به دیگران منتقل کنند.