۶۰محوطه باستانی در دشت نمدان اقلید شناسایی شد

ابراهیم روستایی فارسی : بررسی باستان شناختی دشت نمدان به منظور بررسی منطقه ای به وسعت بیش از ۸۰ هزار هکتار، در دو ماه انجام شد.
وی اهداف بررسی باستان شناختی در این محوطه تاریخی را پژوهش، بررسی، شناسایی، ثبت آثار و تکمیل نقشه باستان شناسی کشور عنوان کرد.
روستایی فارسی با بیان اینکه بررسی باستان شناسی در این منطقه به صورت پیمایشی فشرده انجام گرفت تصریح کرد: منطقه ابتدا شبکه بندی و پس از آن هر شبکه به صورت جداگانه بررسی شد.
به گفته این باستان شناس در این بررسی، از محوطه ها و آثار بر جای مانده، بقایای فرهنگی همانند، آثار معماری، گورها، سفال، رشته قنات ها و دست ساخته های سنگی به دست آمد که براساس آنها،گاهنگاری نسبی محوطه ها قابل سنجش است.
وی تاکید کرد: براساس این شیوه بررسی، بیش از ۶۰ محوطه باستانی شناسایی و ثبت شد که دوره های فرهنگی مختلفی را دربر می گیرند.
به گفته سرپرست هیأت بررسی باستان شناسی دشت نمدان ،از این میان بیش از ۱۰ محوطه به دوران پیش از تاریخ، کمی بیش از آن به دوران تاریخی (هخامنشی، فرا هخامنشی و ساسانی) و سایر محوطه ها به دوره اسلامی تعلق دارند.
روستایی فارسی اظهار کرد: امیدوارم در آینده با پژوهش هایی که برروی بقایای فرهنگی گردآوری شده صورت خواهد گرفت،زوایای تاریک پیشینه تاریخی این گستره بیش از پیش آشکار شود.
به گفته این باستان شناس، دشت میان کوهی نمدان (به گویش محلی نمدون) در میان رشته کوه های جنوب غربی زاگرس ودر منطقه سرحدات استان فارس در دهستان شهرمیان از توابع شهرستان اقلید قرار گرفته است.
این دشت از شمال به رشته کوه سراب، از جنوب به رشته کوه های کوشک زر و شلم زار، از غرب به تنگه و روستای شادکام و از شرق به دریاچه کافتر محدود می شود.
دشت میان کوهی نمدان که یکی از مناطق اصلی ییلاق ایل های قشقایی و خمسه بشمار می رود،در واقع مجموعه ای از سه دشت به هم پیوسته ساریتان، شادکام و نمدان است.
سرپرست هیأت بررسی باستان شناسی دشت نمدان خاطرنشان کرد: از دشت نمدان در منابع تاریخی و اسلامی با نام کوشک زر (زرد) یاد شده و بلندای آن از سطح دریا ۲۲۰۰ متر و حداکثر ارتفاع آن ۳۳۷۰ متر است.
وی تصریح کرد: به استناد فارسنامه ابن بلخی، این دشت در میانه راه شیراز و اصفهان قرار داشته و ارتباط نزدیکی با دشت مایین (بخشی از دشت مرودشت)، قمشه (شهرضا) و اصفهان داشته است.
این باستان شناس با اشاره به اینکه تاکنون بررسی باستان شناختی مناسبی در دشت نمدان صورت نگرفته است عنوان کرد: بیشتر بررسی ها به صورت سطحی و در اطراف دشت بوده است.
نخستین بررسی و گزارش باستان شناسی از این دشت را لویی واندنبرگ در سال ۱۳۴۱ ارائه کرد که در کوشک زر (زرد) و به احتمال بسیار زیاد در کاروانسرای کوشک زر- دست به کاوش و گمانه زنی زده است.
پس از واندنبرگ، عباس علیزاده در سال ۱۳۷۴ این منطقه را در پروژه بررسی باستان-شناسی–انسان شناسی دره های رودخانه کر و شمال غربی مرودشت مورد بررسی و پژوهش قرار داد و در گزارش های خود از تپه کوشک زر الف و ب یاد کرد.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، بعد از وی در سال ۱۳۸۴ عزیزاله رضایی بررسی حوزه آبگیرسدملاصدرا دردشت میانکوهی سد هرا به انجام رسانده است.
نخستین و دومین فصل کاوش نجات بخشی در تپه مهرعلی اقلید فارس، به ترتیب در سال۱۳۸۵و ۱۳۸۷ توسط علیرضا سرداری زارچی و عزیزاله رضایی انجام گرفت و بررسی تپه گردویی توسط حامد مولایی کردشولی در سال ۱۳۹۳، آخرین بررسی باستان شناسی صورت گرفته در این حوزه است که در بررسی این تپه تعدادی اثر مهر از دوره ساسانی به همراه حجم بسیاری سفال به دست آمد.
بررسی باستان شناختی دشت نمدان که از تاریخ ۲۸/۳با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردرشگری آغاز شده بود به اتمام رسید .