عصرهای هنری با تئاتر سوره ماه/ جنگ به روایت بچه‌های جنگ

به گزارش خبرنگار مهر، چهارشنبه 24 مهرماه نمایش “ابولهول” به نویسندگی علی شمس و کارگردانی نسیم تاجی در دو اجرا در تماشاخانه ماه اجرا شد. فرم و روایت داستانی “ابولهول” شاید از دیگر نمایش های جشنواره تئاتر ماه کمی متفاوت تر بود و همین یکی از ویژگی هایی بود که به گفته کارگردان اثر باعث شد سراغ آن برود.

در ابتدای این نمایش که با کمی تاخیر ساعت 17:15 روی صحنه رفت فضایی یک اتوبوس نشان داده می شود و مردی که از روی صندلی خود بلند شده، به زنی کاغذی می دهد و زن آن را با این مضمون می خواند: “من عاشق شما هستم، امروز بعدازظهر ساعت 5، کافه ژاکوب”. مرد از اتوبوس پیاده می شود و صحنه عوض می شود. در صحنه بعد همین مرد و زن را می بینیم که در کافه ژاکوب نشسته اند و زن نام مرد را از او می پرسد. مرد غریف ابن آل خلیفه نام دارد و یک عراقی است و سپس این دو در سخنان کوتاهی با یکدیگر آشنا می شوند.

“ابولهول” از فضای دستانی مدرنی برخوردار است و از دیگر ویژگی های نمایشنامه صحنه های کوتاه و تغییر مداوم صحنه هاست. این نمایش داستان مردی عراقی را روایت می کند که در پاریس عاشق زنی به نام ملی شرلی می شود و این دو به تدریج با هم ارتباط برقرار می کنند تا اینکه به غریف در ازای پلان هایی که به کشورش مربوط می شود یک پیشنهاد مالی وسوسه کننده می شود، مرد این پیشنهاد را رد می کند و این مساله باعث بوجود آمدن خللی در رابطه او با ملی می شود…

داستان نمایش با تعلیق ها و سوال های دیگری همراه می شود و در نیمه داستان، نمایش از ابتدا با زندگی زن و چگونگی حضور او در مقابل مرد آغاز می شود….

تاجی در توضیح خود از این اثر بیان کرد: دوست داشتم یک فضای جدید داشته باشم حتی با تعویض صحنه های بسیار. این تعویض صحنه ها بخشی از بازی و کار من بود. من در بروشور هم از افرادی که در طول اجرا صحنه را تغییر می دادند با عنوان بازی سازان یاد کردم یعنی اینها افرادی بودند که به پیشبرد بازی کمک می کردند.

وی درباره نام نمایش و تغییراتی که در آن داده شد، گفت: ابولهول اسم عملیاتی بود که شما در نمایش دیدید چون این داستان بر اساس یک واقعیت نوشته شد. من با علی شمس نویسنده نمایشنامه در مورد این کار صحبت های زیادی کردم و بر این اساس کمی بعضی از قسمت های نمایش را تغییر دادم که ابتدا نویسنده از این تغییرات دلخور شد و در نهایت با رضایت خود وی این تغییرات صورت گرفت.

تاجی که با نمایش “ابولهول” اولین کارگردانی خود را رقم زد درباره روند برگزاری جشنواره تئاتر سوره ماه نیز توضیح داد: من از نحوه برگزاری این جشنواره راضی بودم. مسئولان حوزه هنری از ما حمایت کردند و به ما پلاتو دادند با اینکه این کار اول ما بود و من خیلی خوشحالم که با حوزه همکاری داشتم. انگیزه اصلی من از حضور در این جشنواره فقط کسب تجربه بود و امیدورام که حوزه هم از کار ما راضی باشد.

این کارگردان درباره ضعیف بودن بعضی از بازی ها گفت: ما حدود 40 روز تمرین کردیم و با یکی از نقش ها حدود یک هفته تمرین داشتیم اما در کل من از بازیها راضی بودم. 

نمایش بعدی “جامانده” نام داشت و نویسندگی و کارگردانی آن توسط بهار محمودزاده انجام گرفته بود.

در “جامانده” چند واحد مسکونی در یک آپارتمان به نمایش گذاشته می شود و داستان هایی که اعضای مختلف این واحدهای آپارتمانی دارند. داستان مربوط به زمان جنگ است و خانواده هایی که هر یک به نحوی درگیر جنگ می شوند. از کسی همسرش بعد از جبهه قطع نخاع شده و حالا به همین دلیل می خواهد از او طلاق بگیرد تا دختری که می خواهد با کسیکه در جنگ نابینا شده ازدواج کند و مادرش مخالف است. نمایش در فرمی کمدی ارایه می شود و موقعیت های بیانی و رفتاری کمیکی را با در نظر گرفتن هدف اصلی داستان خلق می کند. به طور مثال در یکی از واحدهای این آپارتمان دو مرد زندگی می کنند که با استفاده از مشکلاتی که برای کمبود غذا در جبهه های جنگ بوجود آمده، مواد غذایی را احتکا رکرده و با قیمت بالاتر به فروش می رسانند. نوع بیان و بازی های این دو نفر هم از کمدی های زبانی و رفتایر بهره گرفته است و هم مخاطب را در نهایت با خود همراه می کند و به نوعی داستان را به سمت دیگری که هر دو تغییر می کنند، می برد.

محمودزاده نویسنده و کارگردان این نمایش با بیان اینکه امیدوار است در کارش موفق بوده باشد، درباره چگونگی نوشتن آن اظهار کرد: ما بچه های دهه جنگیم. کسیکه در دهه 60 متولد شده است یعنی فرزند جنگ است و اگر هم خود به چشم جنگ را ندیده باشم در اطرافم از این دست خانواده ها بسیار بوده است. شخصیت های این داستان از واقعیت های پیرامونی ما گرفته شده اند، همسایه ها، دوستان و آشنایانی که هر یک از ما در کنار خود داشته ایم.

وی که اولین کارگردانی خود را در این دوره از جشنواره تئاتر سوره ماه می گذراند، ادامه داد: پیش از این بیشتر به عنوان بازیگر در این جشنواره حضور داشته ام با این حال قبلا نمایش های دیگری را هم به عنوان کارگردان روی صحنه برده ام و دوست داشتم که در این جشنواره هم شرکت کنم.

محمود زاده روند کلی جشنواره را مثبت ارزیابی کرد و در بیان نظر خود از سایر کارهای جشنواره گفت: متاسفانه به دلیل تمرین هایی که برای نمایش داشتیم خود من نتوانستم نمایش ها را ببینم.

همچنین “بید خون” به کارگردانی سینا نصرالهی، “پلاک 8” به کارگردانی محمد بی‌ریا و “بازی نامه فرود” به کارگردانی حسام الدین شریفی نمایش هایی هستند که در امروز 25 مهرماه در چهارمین روز از جشنواره فجر برای اجرا روی صحنه خواهند رفت.