ثبت سالن شماره یک ایرانشهر به نام ناظرزاده کرمانی/ شاگردان از خاطراتشان با استاد گفتند

به گزارش خبرنگار مهر، مراسم نکوداشت و همچنین ثبت سالن شماره یک تماشاخانه ایرانشهر به نام فرهاد ناظرزاده کرمانی شامگاه شنبه 29 تیرماه با حضور چهره های تئاتری برگزار شد. در ابتدای این مراسم که اجرای آن بر عهده فرزاد حسنی بود، مجید سرسنگی رئیس تماشاخانه ایرانشهر با اشاره به اینکه در مقام دانشجوی ناظرزاده کرمانی صحبت می کند از برگزاری این مراسم ابراز خوشحالی کرد.

وی با اشاره به حضور دانشجویان و دوستان قدیم در کنار یکدیگر در مراسم نکوداشت استاد خود یادآور شد: در یک فرهنگ و تمدن سال های سال طول می کشد که فردی مانند دکتر ناظرزاده به ثمر بنشیند و تبدیل به استوانه فرهنگی یک ملت شود. در همه کشورها محققان، معلمان و پژوهشگران زیادی هستند اما تعداد کمی از آن ها تشخص لازم را برای ثبت در فرهنگ دارند و فرهنگ به آنها افتخار می کند.

سرسنگی با اشاره به اینکه از سال 66 دانشجوی ناظرزاده کرمانی بوده است، بیان کرد: دکتر ناظرزاده هم میراث، میرا‌ث‌دار و هم میراث‌ساز تئاتر ایران هستند. در دهه 60 که فقر کتاب‌های مرجع تئاتری فضای نامناسبی را ایجاد کرده بود با تلاش هایی که دکتر ناظرزاده انجام داد این روند تغییر کرد و باعث شد که اکنون نسبت به سه دهه گذشته حوزه تألیف و ترجمه پر رونق تر باشد.

ناظرزاده بزرگی خود را در کوجک کردن دیگران جستجو نکرد

این مدرس دانشگاه نوع رابطه و گفتمان ناظرزاده کرمانی با شاگردانش را یکی از ویژگی های وی دانست و گفت: نگاه یکسان به دانشجویان و اصرار به رشد دانشجویان از خصوصیات دکتر ناظرزاده است. او هیچ گاه بزرگی خود را در کوچک کردن دیگران جستجو نکرد. دکتر ناظرزاده علاوه بر تعلیم دانشجویان، تألیف و ترجمه عامل رشد رشته های تئاتر در آموزش عالی بود.

مدیرعامل خانه هنرمندان ایران و رئیس تماشاخانه ایرانشهر با اشاره به ثبت سالن شماره یک تماشاخانه به نام فرهاد ناظرزاده  کرمانی تأکید کرد: تکریم از دکتر ناظرزاده تکریم علم و فضیلت و اخلاق حسنه در عرصه فرهنگ و هنر است.

سرسنگی در ادامه سخنان خود از حمید سمندریان یاد کرد و خطاب به هما روستا که در جمع حاضران در مراسم بود گفت: استاد حمید سمندریان همیشه در یاد ما هست و همیشه خواهد بود. مطمئن هستم که روح استاد سمندریان در بین ما حضور دارد و از اینکه همگی برای تشکر از دکتر ناظرزاده کرمانی گرد هم جمع شده ایم خوشحال است.

وی در پایان سخنان خود رونمایی از مجموعه مقالات فرهاد ناظرزاده کرمانی را یکی دیگر از بخش های ویژه مراسم نکوداشت این چهره آکادمیک تئاتر ذکر کرد.

تئاتر ایران برای رشد کردن مداوم باید بمیرد و از نو زنده شود

سپس کلیپی از صحبت های ناظرزاده کرمانی پخش شد که توسط حمیدرضا اردلان تهیه شده بود. بعد از پخش این تصاویر ناظرزاده کرمانی در بین تشویق حاضران در سالن روی صحنه حضور پیدا کرد. وی با اشاره به اینکه خود را لایق این همه محبت خانواده تئاتر نمی داند یادآور شد: امشب دوستانی نظیر حمید فرخ نژاد را دیدم که چندین سال بود ندیده بودم و گمان می کردم که آن ها فراموشم کرده اند. این جلسه کار جدایی و فراغ را به رویارویی و آشنایی تبدیل کرد.

وی در ادامه سخنان خود با اشاره به وسعت پیدا کردن معنای متن و گفتمان توضیح داد: درباره متن یا گفتمان چند اصطلاح داریم که عبارتند از تفسیر، تعبیر و تآویل. حال می خواهم تأویل خود که در اصل تأویل خواننده از یک متن است را نسبت به شعری از مولانا برای تان بگویم. مولانا می گوید “از جمادی مردم نامی شدم …”. تأویل من این است که مولانا می گوید اگر انسان می خواهد زنده باشد باید مدام بمیرد و زنده شود.

این مدرس با سابقه تئاتر یادآور شد: چیزی که در آخر عمرم نتیجه گرفتم رستاخیز است. انسان باید مدام به دنبال تولدی دیگر باشد تا زنده بماند. هنری که بر اساس پایه های محکمی بالا می رود وقتی به اوج می رسد باید بمیرد و از کنارش ققنوس وار رشدهای دیگری شکل بگیرد. اگر تعزیه و نقالی ما از نو زاییده می شدند در چنین وضعیتی گرفتار نمی شدند. آرزوی من این است که تئاتر و فرهنگ ایران به این استحاله نو و دگردیسی برسد و در آینده پروانه های متعددی شود نه اینکه همواره کرمی در پیله باقی بماند.

هنرمند به دنبال پاک کردن درنده خویی از طبیعت انسان است

ناظرزاده کرمانی در بخش دیگری از سخنان خود از حمید سمندریان به عنوان دوست قدیمی خود یاد کرد و با لحنی طنز گفت: وقتی سالن شماره 2 ایرانشهر به نام حمید سمندریان ثبت شد چند سال بعد او درگذشت و حال نمی دانم که این اتفاق قرار است به زودی برای من نیز رخ دهد یا نه.

این پژوهشگر با سابقه تئاتر در ادامه نقش هنرمندان را در اصلاح جامعه بسیار مهم دانست و گفت: هنرمند همیشه به دنبال این بوده که درنده خویی را از طبیعت انسان پاک کند. ادبیات عرفانی ایران حرفش این است که درنده خویی را از طبیعت انسان کنار زند و عشق را جایگزین کند. درونمایه تئاتر ایران در آینده عشق است.

کاری که ناظرزاده کرمانی با اصطلاح شناسی تئاتر کرد فرهنگستان ادب نکرد

محمدرضا اصلانی؛ کارگردان سینما و مستندساز از هنرمندانی بود که برای ایراد سخنانی در خصوص شخصیت ناظرزاده کرمانی روی صحنه رفت. وی یادآور شد: باید به دکتر ناظرزاده به مدت 30 سال سلام کرد. او در این 30 سال یک متن برای تئاتر بوده است. تاریخ تئاتر دانشگاهی مان را می توانیم در او ببینیم. کاری که او کرد حالا جواب می دهد و تئاترهایی که از نسل جوان می بینم بسیار پیشرو هستند و من را متحیر می کنند.

وی تصریح کرد: اگر دکتر ناظرزاده و چند تن دیگر نبودند تئاتر ما بعد از انقلاب اسلامی در فرودست ترین وضعیت خود قرار می گرفت. کاری که دکتر ناظرزاده در اصطلاح شناسی تئاتر کرده است فرهنگستان ادب ما متأسفانه نتوانسته انجام دهد. در این ملک افراد به تنهایی کار سازمانی و نهادی انجام می دهند.

نام ناظرزاده یعنی یادآوری لحظات خوب زندگی

در این بخش از مراسم حمید فرخ نژاد در جمع حاضران در مراسم نکوداشت فرهاد ناظرزاده کرمانی با اشاره به آشنایی خود با این مدرس تئاتر در سال 68 گفت: دکتر ناظرزاده آنقدر زیبا صحبت کردند که نگاه مان به هنر عوض شد. جزو معدود اساتیدی بود که در هر قدم چیز جدیدی به ما ارائه می داد.

این بازیگر سینما یادآور شد: همیشه اسم دکتر ناظرزاده کرمانی برای ما یادآور لحظات خوب زندگی مان است و از این رو از استاد ناظرزاده بابت همه بزرگواری ها و خوبی هایش ممنونیم.

حسین مسافرآستانه نیز یکی دیگر از چهره های تئاتری حاضر در این مراسم بود که با اشاره به اینکه از ناظرزاده کرمانی در مسائل معرفتی بسیار آموخته است، تأکید کرد: من از دکتر ناظرزاده اخلاق را آموختم و همیشه عاشقانه دوستش دارم.

بعد از این سخنان پانته آ بهرام نیز خاطراتی را از دوران دانشجویی خود و حضور در کلاس های ناظرزاده کرمانی تعریف کرد. همچنین اصغر همت نیز با اشاره به خاطراتی درباره همکاری خود با ناظرزاده کرمانی در دانشگاه سوره شعری را که افسر اسدی، همسر همت و یکی از شاگردان ناظرزاده کرمانی برای او سروده بود، خواند. در ادامه نیز ناظرزاده کرمانی خاطره ای از آشنایی خود با جمشید مشایخی و حضور در کنار این بازیگر سینما در یک کلاس را تعریف کرد.

یکی از برنامه های ویژه این مراسم رونمایی از تابلوی ثبت سالن شماره یک تماشاخانه ایرانشهر به نام فرهاد ناظرزاده کرمانی با حضور جمشید مشایخی، هما روستا، قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی و مجید سرسنگی بود.

حمید سمندریان همواره از ناظرزاده به احترام و محبت یاد می کرد

هما روستا در این بخش یادآور شد: من دکتر ناظرزاده را از طریق حمید سمندریان می شناسم زیرا او همیشه از دکتر ناظرزاده به احترام و با محبت یاد می کرد و این امر باعث شد تا دکتر ناظرزاده همواره برای من هم شخصی محترم و تأثیرگذار در عرصه تئاتر باشد.

سپس مشایخی نیز با اشاره به اینکه افتخار شاگردی در کلاس پدر ناظرزاده کرمانی را داشته است دو بیت شعر از مولانا را تقدیم به این مدرس تئاتر کرد.

همچنین قادر آشنا نیز در ابتدای سخنان خود تجلیل از بزرگان هنر را تجلیل از هویت و فرهنگ ایرانی و در نهایت تجلیل از بشریت دانست و گفت: ما هر کجای کشور عزیرمان که بتوانیم اماکن فرهنگی و میادین بزرگ را به نام هنرمندان و بزرگان عرصه شعر و ادب ثبت می کنیم. استاد ناظرزاده کرمانی هم از بزرگان هنر و تئاتر ایران هستند که ثبت یک سالن تئاتر به نام ایشان باعث خوشحالی ما است.

ناظرزاده نسل ناامید ما از آینده را امیدوار کرد

علیرضا نادری؛ نمایشنامه نویس با سابقه و یکی از شاگردان ناظرزاده کرمانی یکی دیگر از کسانی بود که به ارائه بخشی از خاطرات خود پرداخت. وی با اشاره به ارائه مقاله ای چند صفحه ای در خصوص دکمه کت ناظرزاده کرمانی در چند سال پیش گفت: دکتر ناظرزاده کرمانی خطیب و سخنور است و طنازی کلامی دارد که صحبت کردن بعد از او زیره به کرمان بردن است.

این هنرمند تئاتر با اشاره به حضور خود در دانشگاه بعد از بازگشت از جبهه های جنگ تحمیلی یادآور شد: در آن نسل من، فرخ نژاد و فرهادی امیدی به آینده نداشتیم و عده ای هوچی گر همه چیز را در اختیار داشتند. برای اینکه انسان سیر درستی از نطفه تا مرگ داشته باشد نیازمند قهرمان یا عاشق بودن است. دکتر ناظرزاده کرمانی قهرمان ما نبود ولی ما عاشقانه دوستش داشتیم و او به نسل ما امید به آینده را داد.

فردوس حاجیان نیز که ریاست دانشکده هنر و معماری را عهده دار است یکی دیگر از کسانی بود که به ارائه سخنانی در خصوص شخصیت و تأثیرگذاری ناظرزاده کرمانی پرداخت. وی همچنین از تأسیس گرایش دکترای پژوهش های تئاتر به نام ناظرزاده کرمانی در دانشکده هنر و معماری خبر داد و در پایان سخنان خود شعری را برای این مدرس تئاتر قرائت کرد.

علی پویان، فلامکی و محمود اسدی از دیگر چهره هایی بودند که سخنان و خاطراتی را از ناظرزاده کرمانی بیان کردند و در ادامه کتاب مجموعه مقالات فرهاد ناظرزاده کرمانی رونمایی شد.

هادی مرزبان، شهره سلطانی، افسانه ماهیان، خسرو احمدی، رحمت امینی، فرهاد مهندس پور، ناصر آقایی، جواد نمکی، نیما دهقان، رضا گوران، علی اصغر دشتی، عباس غفاری، علی شمس، بهروز بقایی، محمدباقر قهرمانی و هما جدیکار از جمله هنرمندانی بودند که در این مراسم حضور داشتند.