نشست تخصصی “میراث فرهنگی ناملموس و ثبت جهانی؛ مبانی و چالش ها” با حضور تعدادی از اصحاب و نمایندگان رسانه های مختلف ، فرهاد نظری مدیر کل دفتر ثبت آثار، حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی و ید الله پرمون رئیس مرکز میراث ناملموس تهران در سالن آمفی تئاتر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برگزار شد.
به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در این نشست که در فضایی صمیمانه برگزار شد مهمترین موضوعات مرتبط با پرونده های ثبتی در فهرست آثار ملی و فهرست جهانی یونسکو مورد بررسی قرار گرفت.
دراین نشست ابتدا دکتر ید الله پرمون رئیس مرکز میراث ناملموس تهران توضیحاتی را در خصوص میراث ناملموس و وضعیت پرونده های ثبتی جمهوری اسلامی ایران در این حوزه ارائه و سپس به تشریح آخرین وضعیت پرونده های ثبت شده ویا دردست بررسی از سوی ایران و دیگر کشورها پرداخت.
وی دراین نشست با بیان اینکه قانع کردن کشورهای مختلف در جلسات یونسکو کاربسیار مشکلی است گفت: پرونده هایی که برای ثبت به یونسکو ارائه می شود باید پرونده های دقیق، کارشناسی شده و قانع کننده باشد که بتوان با ارائه این پرونده ها اعضاء یونسکو و کشورهای عضو را قانع و پرونده را به ثبت رساند.
پرمون در پاسخ به این سوال که موضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص ثبت برخی پرونده ها مانند تار و چوگان به نام کشورهای دیگر چیست؟ گفت: ما هیچ گاه شانس ثبت هیچ پرونده ای را از دست نداده ایم و این شانس وجود دارد که پرونده هایی را با موضوعات گوناگون در یونسکو به ثبت جهانی برسانیم.
پرمون گفت: یکی ازمهمترین راهکارها برای عدم تداخل پرونده ها بین کشورهای مختلف این است که کشور ها برای تهیه و ثبت پرونده های ثبتی در حوزه بین المللی به صورت مشترک ترغیب شده و دراین خصوص باهم همکاری کنند.
وی درادامه با اشاره به برگزاری جلسات شورای سیاستگذاری ثبت آثار کشور گفت: به نظر می رسد باید درسیاستگذاری های شورای سیاستگذاری ثبت آثار کشورتجدید نظر صورت گیرد و درخصوص پرونده هایی که قرار است ثبت شوند بررسی های جدیدتری صورت گیرد.
وی گفت: معتقدیم مدیران، اعضاء، فعالان و کارشناسان این شورا که همگی از متخصان حوزه ثبت آثار هستند باید با سازوکار جدیدتری اقدام به تهیه و ثبت پرونده های میراثی کنند و اولویت های پرونده های ثبتی باید قبل از هرچیزی مشخص شود.
وی با بیان اینکه فهرست میراث ناملموس تنها یک فهرست نیست که لیست آثاری را باید به آن اضافه کرد اظهارداشت: باید نگرش ها به تهیه و ثبت پرونده ها با تغییراتی همراه باشد تا بتوان به نحو مطلوب تری نسبت به ثبت پرونده ها اقدام کرد.
پرمون در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه در ثبت پرونده ها باید موضوعات مختلفی مانند آموزه های اسلامی، ارزش های ملی و بومی، مشترکات منطقه ای و … مورد توجه قرار گیرد افزود: کارشناسان و اعضاء شورای سیاستگذاری ثبت باید به تمامی این اولویت ها توجه داشته باشند.
رئیس مرکزمیراث فرهنگی ناملموس تهران ادامه داد: یکی از اولویت های پرونده هایی که می تواند مد نظر قرار گیرد اولویت پرونده هایی است که با کشورهای هم مرز مشترک هستند و می توان علاوه بر ثبت منفرد نسبت به ثبت مشترک آن ها نیز اقدام کرد.
این مقام مسئول در ادامه گفت: یکی دیگر از اقداماتی که می توان انجام داد این است که بر روی امکانات ثبتی دیگر نهادهایی که سازوکار آن ها شبیه یونسکو است برنامه ریزی انجام داد.
وی گفت: به عنوان مثال می توان برروی ثبت پرونده ها در آیسسکو و یا ثبت در حافظه بشری و … فکر کرد و در این خصوص برنامه ریزی هایی را انجام داد.
وی در ادامه گفت: ما هیچگاه شانس ثبت آثار را از دست نداده ایم چراکه به عنوان مثال زمانی که پرونده تار به نام کشور دیگری ثبت می شود ما نیز می توانیم تار ایرانی را در قالب پرونده ای جداگانه به ثبت برسانیم چراکه تار ایرانی با تار ترکی متفاوت است.
وی در ادامه با بیان اینکه ثبت پایان یک پرونده نیست بلکه آغاز یک فرایند و یک تعهدی است که ایجاد شده است ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران در حوزه ثبت آثار در بعد ملی و بین المللی از ظرفیت های بالایی برخوردار است.
وی درادامه با اشاره به نقش رسانه ها و تاثیرهمکاری آنان در ثبت پرونده های جهانی و دست یابی به سازوکار مناسب تر در تهیه و ارسال پرونده های بین المللی افزود: به زودی اولین کارگاه کشوری بررسی پرونده های ثبتی برگزار و در این کارگاه از نظریات و تجربیات اصحاب رسانه نیز استفاده خواهد شد.
ریشه برخی از پرونده های ثبتی کشورهای مختلف در ایران است
در این نشست هم چنین فرهاد نظری مدیر کل دفتر ثبت آثار، حفظ و احیاء میراث معنوی وطبیعی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز گفت: دامنه ثبت میراث ناملوس بسیار گسترده است و حتی دامنه آن به خارج از سازمان میراث فرهنگی نیز ادامه پیدا می کند.
وی گفت: به عنوان مثال زمانی که صحبت از ثبت چوگان می شود آیا تنها باید سازمان میراث فرهنگی به دنبال تهیه و ارسال پرونده ثبت جهانی چوگان باشد یا وزارت ورزش و جوانان و دیگر نهادهای مرتبط نیز باید در این خصوص همکاری کنند؟
وی گفت: ضمن اینکه زمانی که صحبت از ثبت پرونده دانش ساخت لنج می شود آیا فقط تنها سازمان میراث فرهنگی باید به این مهم توجه کند یا دیگر نهادها نیز می توانند در این خصوص به سازمان میراث فرهنگی کمک کنند؟.
وی درادامه گفت: پاسخ کاملا مشخص است چراکه به طور حتم ظرفیت های بسیار ارزشمندی دردیگر سازمان ها نیز وجود دارد که می توانند دراین خصوص با سازمان میراث فرهنگی همکاری کنند کما اینکه در سازمان های گوناگون تیم های کارشناسی هستند که می توانند به سازمان میراث فرهنگی در تهیه و ثبت پرونده ها کمک کنند.
وی ادامه داد: مشکلی که درحال حاضر برای تهیه، ارسال و ثبت پرونده های یونسکو با آن مواجه هستیم این است که کشورهای مختلف با تعداد اندک آثار و پرونده ها مواجه هستند اما ما درایران با کثرت پرونده ها موجه هستیم ضمن اینکه ریشه برخی ازپرونده های ثبتی کشورهای مختلف در ایران است.
وی در ادامه به راه اندازی و احیاء کارگروه ملی ثبت آثار اشاره کرد وافزود: با احیاء این کارگروه روند تهیه و ارسال و ثبت پرونده ها ساز و کار بهتری خواهد یافت.
در این نشست هم چنین تعدادی از خبرنگاران واصحاب رسانه به بیان دیدگاه ها و نقطه نظرات خود پرداختند.