سایه سیاه تخریب بر سر خانه میناسیان + عکس

خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه میراث فرهنگی- خانه لئون میناسیان، یکی از خانه های تاریخی محله ارمنی نشین جلفای اصفهان به خاطر عملیات تخریب خانه مجاور، بدون در نظر گرفتن ضوابط ایمنی در معرض خطر فروریزی قرار دارد.

طی سال های گذشته تعدادی از خانه های تاریخی شاخص جلفا همچون خانه” آقا کمال” در محله جلفا به روش های مختلف از میان برداشته شدند و جای خود را به مجمتع های تجاری و مراکز خرید دادند.

خانه تاریخی لئون میناسیان، پژوهشگر نامدار ارمنی، چند ماه پس از درگذشت او، روزهای تلخی را می گذارند. خانه میناسیان در خیبان حکیم نظامی محله جلفای اصفهان، که دیرزمانی پژوهشگاه و محل زندگی او و خانواده اش بود و سال‌ها به جایگاهی برای دیدارهای فرهنگی و علمی او با اندیشمندان تبدیل شده بود، این روزها به خاطر تخریب غیر اصولی بنای مجاور و احتمال گودبرداری غیرمسئولانه در آستانه آسیب جدی قرار دارد و با توجه به قدمت خانه، در صورت بی توجهی نهادهای مسئول جامعه ارامنه و شهرداری اصفهان احتمال فرو ریزی آن بسیار زیاد است.

بافت تاریخی جلفا یکی از محلات قدیمی اصفهان و منطقه‌ای ارمنی‌نشین است. تاریخچه پیدایش این محله به دوران صفوی و هنگامی بازمی گردد که گروهی از ارامنه ساکن در خاک عثمانی به دعوت شاه عباس به ایران مهاجرت کردند و حدود ۳ هزار خانوار ارمنی در کنار زاینده رود، خانه گزیدند و محله جلفا را به یاد زادگاه خویش پایه گذاری کردند. ارامنه در محله جلفا کلیساها و خانه های زیبایی ساختند و در توسعه فرهنگی اصفهان نقش به سزایی داشتند.

لئون میناسیان در سال ۱۲۹۹ خورشیدی در روستای ارمنی نشین «خویگان» در شهرستان فریدن استان اصفهان دیده به گیتی گشود. دوره دبستان را در زادگاهش و دوره دبیرستان را در مدرسه ملی ارامنه جلفا و کالج اصفهان (دبیرستان ادب) گذراند و پس از آن از سال ۱۳۲۰ خورشیدی در فریدن به آموزش مشغول شد و در این مدت افزون بر راه اندازی انجمن‌های مختلف خیریه، پژوهشی، هنری در زادگاه خود «خویگان»، با تنی چند از دوستانش کتابخانه‌ای را به نام «ابوویان» در سال ۱۳۲۴ خورشیدی راه اندازی کرد.

وی در سال ۱۳۳۰ به اصفهان آمد و تا سال ۱۳۶۰ خورشیدی به مدت ۳۰ سال در مدارس ملی ارامنه جلفا مشغول آموزش بود. او در اصفهان از سال ۱۳۴۶ خورشیدی به عنوان سرپرست افتخاری موزه ارامنه جلفا و از سال ۱۳۵۱ به مدیریت چاپخانه جلفا برگزیده شد و پس از بازنشستگی از سال ۱۳۵۹ مسئولیت کتابخانه کلیسای وانک نیز به او واگذار شد. او موفق شد که اسناد و مدارک بایگانی شده ۳۵۰ ساله کلیسای وانگ را گردآوری و تنظیم کند که در سال ۱۳۶۲ به چاپ رسید.
او نویسندگی را از کودکی آغاز کرد و بعدها در کنار تدریس بخش عمده وقتش را صرف مطالعه و پژوهش می کرد. نتیجه این پژوهش‌ها، ده‌ها مقاله بیشتر به زبان ارمنی است که در بیش از بیست روزنامه، ماهنامه و فصل نامه به چاپ رسیده است. او بیش از ۷۰۰ مقاله برای روزنامه ارمنی زبان آلیک که بیش از ۸۰ سال است در ایران چاپ می‌شود، نوشت و بیش از ۳۰۰ مقاله دیگر نیز از او در نشریات دیگر منتشر شده است.

وی همچنین هفتاد جلد کتاب – ده جلد به زبان فارسی و شصت جلد به زبان ارمنی – درباره تاریخ ارامنه فریدن و جلفا، تاریخ هنر و هنرمندان ارامنه این منطقه، نسخ خطی موجود در موزه جلفا و… نگاشته است و به پاس تلاش‌های ارزنده اش تاکنون چندین لوح افتخار و نشان از سوی دانشگاه‌ها، سازمان های علمی پژوهشی، شخصیت های دینی و … دریافت کرده است.

برخی از نشان هایی که لئون میناسیان دریافت کرده عبارتند از: مدال سورپ مسروپ (نام مخترع خط ارمنی) از عالیجناب کاتولیکوس خورن اول پیشوای ارامنه خانه سیلیسی، مدال سلطنتی از جاثلیق خانه سیلیسی لبنان در سال ۲۰۰۰ میلادی، مدال سورپ مسروپ از مرکز تحقیقات کتب خطی شهر ایروان.

وی در سال ۱۳۷۶ خورشیدی از طرف مرکز بیوگرافی بین المللی کمبریج انگلستان به عنوان مرد سال ۹۷-۱۹۹۶میلادی معرفی شد و مدال و دیپلم افتخار دریافت کرد و در سالهای ۸-۱۹۹۷ میلادی هم از طرف مرکز بیوگرافی کارولینای جنوبی آمریکا به عنوان مرد سال شناخته شد و زندگی‌نامه وی در کتاب « whos who » به چاپ رسیده است.

برخی از آثار او عبارتند از: « تاریخ سی‌صد و پنجاه ساله ارامنه فریدن»، « تاریخچه اولین چاپخانه ایران در جلفای اصفهان از سال ۱۶۳۸ تا ۱۹۷۲ میلادی »، «موسسه‌های ارامنه ایران»، «فهرست کتاب‌های خطی موزه ارامنه جلفا»، «چهار کتاب از سرایندگان و نوازندگان ارمنی فریدن». «صومعه‏های ارامنه ایران»، «تاریخ ارمنیان جلفای اصفهان در یکصد و چهل سال اخیر ۱۹۹۶-۱۸۵۶»، «دو فرمان از حضرت رسول و حضرت امیرالمؤمنین»، «نظر مختصری به آیین مذهبی ارامنه ارتدوکس»، «ارمنیان ایران»، «سفری به بیت‏المقدس» و چندین کتاب دیگر.

انجمن دوستداران اصفهان در همایش روز اصفهان که در آذرماه ۱۳۹۱ برگذار شد، تندیس اصفهان را به پاس یک عمر تلاش میناسیان در راه شناخت و شناساندن تاریخ و فرهنگ ارامنه اصفهان به او تقدیم نمود. لئون میناسیان چند ماه پیش و در بامداد روز اول ژانویه ۲۰۱۳ میلادی ( دی ماه ۱۳۹۱) در سن ۹۲ سالگی درگذشت.