“زمستان” اخوان ثالث رنگ موسیقی گرفت/ وقتی کتف نوازنده درمی‌رود

خبرگزاری مهر – گروه فرهنگ و هنر: ارکستر موسیقی “پردیس” به آهنگسازی حمید متبسم و رهبری بردیا کیارس با آواز سالار عقیلی این روزها با جدیت تمرینات خود را برای اجرای هفتم و هشتم شهریور ماه دنبال می‌کند.

سالن رودکی مرکز همایش‌های برج میلاد در دومین روز از شهریورماه محل تمرین گروه موسیقی “پردیس” است؛ گروهی که به گفته بردیا کیارس و همچنین تاکید حمید متبسم از بهترین نوازندگان ارکستر موسیقی ملی قبل از تعطیلی آن بوده است. ارکستری که سکان‌دار آن هنرمندانی چون حسین علیزاده، هوشنگ ظریف، فردین خلعتبری، ارسلان کامکار بوده‌اند و پس از تعطیلی ارکستر نتوانست آنگونه که باید بدرخشد.

هسته اولیه ارکستر مجلسی تهران در “پردیس” مستقر شد

مرکز همایش‌های برج میلاد هیاهوی همیشگی قبل و بعد از اجرای کنسرت‌های مختلف را ندارد و آفتاب شهریور بر حوضچه های کوچک محوطه باز برج میلاد می‌تابید و نوای زیبای موسیقی ایرانی در میان سکوت این برج خاطره‌انگیز شنیده می‌شد.

مسئول سالن برج میلاد در نهایت ادب و احترام خبرنگاران حاضر در برج میلاد را به سالن رودکی محل تمرین ارکستر موسیقی “پردیس” راهنمایی کرد. صدای سازهای کوک نشده و هم پا شدن با نوازنده هایی  که با تاخیر در جلسه تمرین حاضر شده بودند، بهترین راهنما برای اهالی خبر بود. حمید متبسم مرد اول کنسرت ارکستر “پردیس” با خوشرویی پذیرای خبرنگاران و عکاسان حاضر در تمرین ارکستر شد.

هر یک از نوازندگان ارکستر “پردیس” که هسته اصلی آن متشکل از ارکستر مجلسی تهران است در جایگاه خود  مستقر شدند. بردیا کیارس رهبر این ارکستر موسیقی درحالی که گروه را آماده آغاز تمرین می کرد با اشاره به صحبت های حمید متبسم که در برنامه “در شهر” سخن گفته بود، بیان کرد: در آغاز تمرین می‌خواهم در جمع نوازنده‌ها از حمید متبسم مراتب سپاس را به جا آورم. همه ما می‌دانیم که هنر تشویق افراد برای انجام فعالیت‌های خوب در فرهنگ ایرانی جا نیافتاده است و افراد به سختی از یکدیگر تعریف می‌کنند اما حمید متبسم در این اجرا با حمایت‌های خود به نسل جوان موسیقی اعتماد کردند و اجازه دادند که این قطعات ارزشمند از موسیقی ایرانی را ارکستر مجلسی تهران اجرا کند.

تمرین “پردیس” با “در ستایش صبح” آغاز شد

کیارس در ادامه، تمرینات ارکستر موسیقی “پردیس” را با قطعه “در ستایش صبح” آغاز کرد. حمید متبسم آهنگساز مانند کارگردانی گوشه‌ای از سالن ایستاده بود و گروه را از همه زوایا درنظر داشت و برخی از ایرادهای موجود در اجرا را به رهبر ارکستر و یا شخصا به نوازنده ها گوشزد می کرد.

این آهنگساز موسیقی ایرانی در حالی که سعی می کرد آرامش گروه حفظ شود درباره تمرین این ارکستر موسیقی گفت: تا کنون سه تمرین داشته‌ایم و این از هارمونی ارکستر “پردیس” است که توانسته‌ایم خیلی منظم این تمرین‌ها را پیش ببریم و با توجه به حجم قطعات قرار است به صورت فشرده در چند روز آینده هم تمرین داشته باشیم.

متبسم همچنین درباره قطعاتی که در این کنسرت اجرا می شود، گفت: قطعاتی چون “رهنورد”، “دنیایی برای همه”، “در ستایش صبح”، “گل خندان”، “شقایق”، “دریای دل”، “زندگی زیباست” از جمله قطعاتی است که از این ارکستر در دو شب اجرا در برج میلاد شنیده می‌شود. البته یک قطعه شگفت‌انگیز هم تدارک دیده‌ایم که اگر مردم در پایان اجرا از ما خواستند که دوباره روی صحنه بیاییم آن را اجرا خواهیم کرد. این قطعه “شهر آزادگان” نام دارد که قطعه ای حماسی با رنگ مایه های موسیقی ملی است.

صدادهی ارکستر دور از انتظار بود

این نوازنده تار همچنین تاکید کرد که امروز سه قطعه “در ستایش عشق”، “رهنورد” و ” زندگی زیباست” را تمرین می‌کنیم.

یکی از ویژگی های این ارکستر صدادهی آن بود که این صدادهی جدا از کیفیت کار نوازنده ها، به دلیل نوع رهبری کیارس نیز بود؛ امری که متبسم هم به آن اذعان داشت. بردیا کیارس در  رهبری این ارکستر تنها در نقش سکان‌دار نبود بلکه خود را جزئی از گروه می‌دانست.

حمید متبسم هم معتقد به صدادهی مناسب ارکستر بود و گفت که جمع شدن این نوازنده ها و صدادهی تا این اندازه خوب دور از انتظارش بوده است.

این آهنگساز همچنین تاکید کرد: مجموع این ارکستر 38 نوازنده است و صدادهی ارکستر دور از انتظارم بود، چون مدتی است که از فضای ارکستر های موسیقی در ایران دور بوده ام اما زمانی که با این ارکستر مواجه شدم به معنای واقعی جا خوردم و متوجه شدم که نوازنده های جوان ایرانی از نیرو و انرژی ویژه ای برخوردار هستند و خوشبختانه در طول تمام این سالها با دانش روز جهانی هنر خود را پیش برده اند و به همین دلیل است که در مواجهه با چنین ارکستری هم متعجب می شوم و هم خوشحال. چون مطمئن هستم نسل جوان موسیقی ایران با شگفتی های تازه در راه هستند.

آهنگساز قطعه خاطره‌انگیز “بامداد” در پاسخ به این که چرا از قطعات خاطره انگیز خود چون “بامداد” استفاده نمی‌کند؟ گفت: خیلی دوست دارم برنامه ای ترتیب دهم که مروری بر آثار گذشته ام داشته باشم اما باید حوصله به خرج دهم و با تنظیمی متفاوت این مهم را به انجام برسانم. اما حداقل این است که برای این اجرا به لحاظ سازبندی ویژه ای که در حوزه موسیقی ملی دارد نمی‌توانستم این کار را بکنم. البته با ارکستر “سیمرغ” به لحاظ سازبندی می شد این قطعه را اجرا کرد اما به این دلیل که حال و هوای موسیقی “سیمرغ” با “بامداد” متفاوت بود از انجام این کار در همان زمان صرف‌نظر کردم.

کتف نوازنده پرکاشن آسیب دید

بردیا کیارس در نقش رهبر ارکستر مدام به گروه تاکید می‌کرد که از امروز به من نگاه کنید و سر از نت‌ها بردارید. اما یکی از اتفاق های جالب تمرین ارکستر “پردیس” توقف چند دقیقه ای کار بود.

ناگهان خبر آمد که کتف نوازنده پرکاشن از جا در رفته است. پیشنهاد تماس با اورژانس داده شد اما نوازنده پرکاشن گفت “لازم نیست الان خودم آن را جا می اندازم” و بعد از دقایقی سرجای خود مستقر شد و خطاب به رهبر ارکستر گفت: کتفم جا افتاد. من آماده هستم شروع کنیم. صحبت این نوازنده باعث خنده اعضای گروه شد و پس از آن تمرین قطعه “رهنورد” بر شعر “زمستان” از اخوان ثالث آغاز شد.

سالار عقیلی که از ابتدای حضور نوازنده‌ها در سالن بود به جمع گروه پیوست و قطعه با کلام از مجموع قطعات این کنسرت را اجرا کرد. این خواننده موسیقی ایرانی درباره این قطعه گفت: قطعه “رهنورد” از جمله قطعات سخت‌اجرا است که چهارده دقیقه زمان می برد و به تنهایی یک سمفونی است.

خواننده قطعه ملی” وطنم” در ادامه افزود: هماهنگ کردن شعر نو به خصوص شعر “زمستان” اخوان ثالت با ارکستر و ملودی سازی این دسته از اشعار بسیار سخت است و خوشبختانه حمید متبسم به خوبی توانسته از پس آن برآید.

بخش نخست از تمرین ارکستر”پردیس” به پایان رسید و گروه برای استراحتی کوتاه سازهای خود را زمین گذاشتند. بردیا کیارس در جمع نوازنده ها ایستاده و درباره قطعات و چگونگی اجرا با یکدیگر گپ می زنند. 

بردیا کیارس: قبل از اینکه رهبر باشم نوازنده هستم

کیارس جمع دوستان خود را رها کرد و دقایقی درباره کار این ارکستر سخن گفت. این رهبر ارکستر درباره سازبندی این قطعات گفت: سازبندی‌ای که برای اجرای این قطعات طراحی شده است شامل پنج ارکستر زهی، سازهای بادی و چوبی است که سه تا از این سازها نقش سولیستی دارند. همچنین سازهای مضرابی چون تار، بم تار، عود و پرکاشن در سازبندی این ارکستر وجود دارد.

رهبر ارکستر “پردیس” درباره روند تمرین‌ها گفت: نوازنده های این ارکستر اغلب از نوازنده های خوب ارکستر موسیقی ملی هستند که من رهبری آن را به عهده داشتم. به همین دلیل آنها دو سال با یکدیگر کار کرده بودند و در این اجرا نوازنده ها خیلی زود با یکدیگر هماهنگ شدند.

بردیا کیارس در ادامه صحبت های خود با اشاره به انرژی که به عنوان رهبر برای کار با ارکستر “پردیس”  می گذارد، گفت: زمانی که در ارکستر موسیقی ملی کار می‌کردم همیشه همراه با گروه بودم و خودم را جدا از آنها نمی دانستم چراکه در درجه اول من یک نوازنده ویولن هستم و بعد رهبری و آهنگسازی خوانده ام. من با برخی از این نوازنده ها بزرگ شده ام و دوستی بیست ساله دارم.

این رهبر جوان ارکستر در پاسخ به این سئوال که قطعات این اجرا را چطور ارزیابی  می‌کند؟ گفت: این قطعات بسیار جدید هستند. ضمن اینکه حمید متبسم به سبک سازبندی ارکستر گلها که زنده‌یاد روح‌الله خالقی پایه‌گذار آن بود بسیار علاقمند هستند و این قطعات به شیوه مدرن‌تری نوشته و تنظیم شده است. از همین رو قطعات رنگ و بوی کاملا ملی و ایرانی دارد.

شنونده های غیر ایرانی موسیقی ایرانی را دوست دارند

صحبت های کیارس به اینجا که رسید گفت: شاید بد نباشد از این فرصت استفاده کنم و درباره دو ارکستر موسیقی ملی و ارکستر سمفونیک تهران که در دولت دهم تعطیل شد صحبت کنم. این دو ارکستر از سرمایه های ملی فرهنگ و هنر ایران است که باید با تمام وجود از آن محافظت کرد. من امیدوارم با تغییر و تحولاتی که صورت گرفته است و حضور علی جنتی و به تبع معاونانی که انتخاب می کند اتفاق های خوبی رخ دهد. ضمن اینکه حمید نوربخش نکته به جایی را در دیداری که با وزیر داشت مطرح کرد و آن هم نشان ندادن ساز در رسانه ملی بود.

وی افزود: در رسانه ملی انواع و اقسام مواد مخدر با توضیحات کامل را در قالب برنامه های هشداردهنده ارائه می دهند اما سازهای موسیقی ملی و کلاسیک از این رسانه دیده نمی شود و همین نکته جای تامل دارد.

گروه آماده اجرا بودند و با اشاره از بردیا کیارس می خواستند که سر تمرین حاصر شود اما این رهبر ارکستر در پایان صحبت های خود به جهانی بودن موسیقی ایرانی اشاره کرد و گفت: بسیار دیده و شنیده ام که شنونده های غیر ایرانی موسیقی ایرانی را دوست دارند. به خصوص موسیقی کلاسیک و بومی ایران را. نکته پایانی اینکه جا دارد از نوازنده های این ارکستر تشکر کنم که با جان و دل کار می کنند. به خصوص سپاس ویژه دارم از پدرام فریوسفی، علی جعفری ، سهراب مدیری که تلاش بسیاری کردند ارکستر مجلسی تهران که یک ارکستر خصوصی است تشکیل شود.

بخش دوم از تمرین این گروه موسیقی به اجرای قطعه “زندگی زیباست” اختصاص داشت و گروه پس از استراحتی تمرین این ارکستر را از سر گرفتند تا خود را برای اجرای آخر هفته یعنی هفتم و هشتم شهریورماه در مرکز همایش‌های برج میلاد آماده کنند. 

گزارش از پریسا ساسانی- عکس از مانی لطفی‌زاده