ایرانگرد نیوز پایگاه خبری تحلیلی ایرانگرد نیوز
به گزارش ایرانگرد نیوز، علی مرادخانی معاون هنری وزیر ارشاد هم که در این مراسم حضور پیدا کرده بود با بیان اینکه آیین ها امکان برآورده شدن آرزوها را فراهم می کنند، خاطرنشان کرد: ما در ایران اقوام گوناگونی داریم که خود را با چنین آیین هایی همچنان حفظ کرده اند و در آن نوعی نگاه جمعی است که معرف یک قوم یا جماعت است. این در حالی است که در نگاه توحیدی تمام ادیان ابراهیمی مسلمان و مومن کسی است که از یک نگاه جمعی تبعیت می کند و به فریضه هایی تاکید می کند که جزو سنت و آیین او شده است. البته در نگاه توحیدی همواره نوعی نگاه صلح‌دوستانه و همگرایانه موج می زند و وقتی آدمی رو به جلو می رود گویی آنها را فراموش می کند، اما در بازگشت به خودش آنها را در آیین ها می بیند.
وی با اشاره به ارتباط آیین ها و سنت ها با ادیان الهی گفت: انتظار برای ظهور حضرت امام زمان (عج) نوعی نگاه اصیل و آیینی است که در تمام ادیان با ذکر، توجه و تکرار چنین تفکری نسبت به ظهور یک منجی مطرح بوده است.
ایران می تواند محل پیدا کردن گمشده های انسان غربی باشد
معاون هنری وزیرارشاد در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه دنیای غرب برای یافتن بسیاری از پاسخ های خود در شرق به جستجو مشغول است، ادامه داد: انسان غربی بسیاری از پاسخ های خود را در شرق می جوید. او چون ارتباطی با ایران ندارد این ارتباط را با چین و ژاپن برقرار می‌کند. اگر در ایران هم به دنبال چنین ارتباطی باشیم، آن وقت آنها به سراغ ما خواهند آمد. مطمئنا چون ایران محل تلاقی سنن مختلف بوده است می شود گمشده های جهان را در آن پیدا کرد.
مرادخانی با ابراز خرسندی از برگزاری شانزدهمین جشنواره بین المللی نمایش های آیینی سنتی و چهارمین سمینار بین المللی آن تصریح کرد: رفت و آمد مهمانان خارجی نشانه بین المللی شدن نیست بلکه به اعتقاد من باید افکاری رد و بدل شود و ما شنونده حرف آنان باشیم. در صورت این رفت و آمدها و رد و بدل کردن افکار است که بین المللی شدن به شکل درست اتفاق خواهد افتاد.
حمیدرضا اردلان دبیر چهارمین سمینار بین المللی نمایش های آیینی سنتی هم در این مراسم گفت در چهارمین دوره این سمینار، 28 سخنرانی خواهیم داشت که بیشتر گرایش ما در این زمینه مباحث میان رشته ای است. البته در دوره چهارم سمینار به طور ویژه به بررسی ماهیت صدا در آیین می پردازیم و بعد از آن به کاربرد مدرن آیین های بر اساس آیین های گذشته مباحثی را مطرح خواهیم کرد.
دبیر چهارمین سمینار بین المللی نمایش های آیینی سنتی در بخش دیگری از صحبتهای خود با بیان اینکه مباحث تئوریک در ایران هنوز نوپاست، تصریح کرد: با وجود تمدن دیرینه ای که داریم اما کشورمان به لحاظ رشد علمی در دوره معاصر کشور جوانی است و لازم است دوباره به جایگاه قبلی خود برگردد بنابراین حضور در چنین سمینارهایی می تواند مورد توجه قرار گیرد که اتفاقا مهمترین استراتژی جشنواره نمایش های آیینی سنتی کنار هم قرار دادن استادان مجرب در کنار هنرمندان نسل جوان است.
این پژوهشگر ضمن معرفی مهمانان خارجی این دوره از سمینار ادامه داد: تمام تلاش خود را انجام دادیم که در این دوره از جشنواره فضایی را فراهم کنیم که جوانان در بحث درجه یک علمی حضور داشته باشند تا رقابتی هم در زمینه پژوهش به وجود آید.
منتظر دوره صد و شصتم جشنواره هستم
داود فتحعلی بیگی دبیر جشنواره نمایش های آیینی سنتی هم در مراسم افتتاحیه این سمینار تصریح کرد: در آغاز برگزاری این جشنواره 18 تا 22 گروه و نه بیشتر، متقاضی حضور در جشنواره بودند که اغلب آنان هم خود از فعالان نمایش های آیینی سنتی بودند و در واقع گروه های دانشگاهی تمایلی برای حضور در این رویداد نداشتند. اما رفته رفته بنابر خواست ما، توجه دانشگاه ها هم به تئاتر آیینی سنتی جلب شد و امروز فقط دو سه گروه از فعالان نمایشی های آیینی سنتی در جشنواره هستند و مابقی که اکثریت را هم تشکیل می دهند، از همان فارغ التحصیلان دانشگاهی شده اند که انتظارش را داشتیم.
وی افزود: ما در همان سال های ابتدایی وقتی در بجنورد دنبال یک توره چی می گشتیم، هیچ کس حتی در خانه ای را به رویمان باز نمی کرد. وقتی در نیشابور از یک مرد که می توانست برنامه ای سنتی اجرا کند دعوت کردیم، اداره ارشاد وقت به مذاقش خوش نیامد. اما امروز خوشبختانه به برکت برگزاری شانزده دوره جشنواره، هنرمندان نمایش های آیینی سنتی به این باور رسیده اند که مثل دیگر هنرمندان هستند و به همین خاطر هم تکریم می شوند و برایشان جایگاهی وجود دارد.
فتحعلی بیگی گفت: در سال 63 که هنوز جشنواره ای برگزار نمی شد به واسطه ارائه نقل به سراغ زنده یاد ولی الله ترابی می رفتیم البته بعدها نقل موسیقایی هم وارد جشنواره شد ضمن اینکه در جشنواره هم به صورت تک سخنرانی از استادان به نام مانند حسین کسبیان، علی نصیریان، بهرام بیضایی دعوت کردیم اما حالا مجموعه ای از سخنرانی ها را به صورت سمینار بین المللی می شنویم که این مایه مباهات ماست.
این پژوهشگر به برگزاری نمایش ها و آیین های قهوه خانه‌ای پرداخت و تصریح کرد: در گذشته افرادی بودند که به کارهای پژوهشی مشغول بودند اما ماحصل کارشان مشخص نبود. به واسطه برگزاری همین سمینار پژوهشی کتاب‌ها و مقالات بسیاری به چاپ رسیده و در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار گرفته است. یکی از بهترین یادگاری‌های جشنواره آیینی سنتی تجلیل از هنرمندان بود که در دیگر جشنواره‌ها هم تکرار شد. در دوره‌های اولیه جشنواره به ندرت می‌توانستیم نوازنده‌ای را در کنار گروه‌ها پیدا کنیم اما امروز هر یک از گروه‌ها با هنرمندان موسیقی به اجرا می‌پردازند. پیش پرده خوانی هم در این جشنواره توسط زنده یاد رضا ژیان برگزار شد که در آن حمید قنبری و موسی احمدی حضور یافته اند. بعدها نوبت به نمایش های شادی آور زنانه رسید که زمینه ساز احیای این برنامه در میان عموم شد.
فتحعلی بیگی به تکریم و تجلیل از بزرگان نمایش های آیینی سنتی اشاره کرد که برای اولین بار در زمان حیاتشان در این جشنواره سنت گذاری شد. وی افزود: برای اولین بار از سیدحسین یوسفی تجلیل شد که سه ماه بعد دار فانی را وداع گفت. البته امیدوارم شانزدهمین دوره به دوره صد و شصتم برسد و یادی هم از برگزارکنندگان دوره های اولیه بشود.
در ادامه نخستین روز جشنواره، پروفسور کارلو چرتی با موضوع “روابط فرهنگی ایران و ایتالیا”، مارکوس کوپفر بلوم با موضوع “ماسک های دوران قدیم بالی، کمدیا دلارته و مدرن” از کشور اتریش، رضا صمدپور با موضوع “مقایسه تطبیقی دو شخصیت طنزآمیز نمایش های سنتی ایران”، کیومرث حائری با موضوع “نوروز در تابستان، رسم زنده ای در ایران”، یواندریس بسرا مندز با موضوع “کوبا، ادغام فرهنگ آفریقایی و اروپایی” از کشور کوبا، پوپک عظیم پور با موضوع “پنجاهمین سال تاسیس گروه نان و عروسک”، گیتی نیوندی با موضوع “نقالی در گذر زمان” از کشور فرانسه، فریدون ولایی با موضوع” بازشناخت آیین چومچه گلین”، حجت اسدیان با موضوع “تمایز میان زبان شناسی سخنرانی می کنند.
چهارمین سمینار بین‌المللی آیینی سنتی به دبیری حمیدرضا اردلان از 22 تا 24 شهریورماه در تهران برگزار می‌شود.
