اینجا زنجان است. شهری محصور بین هفت استان و قابل دسترس برای بیش از نیمی از مردمان سرزمین چار فصلمان، در کمتر از چهار ساعت که گاه آن را برای کسانی که به گشتهای یک روزه یا یک و نیم روزه آخر هفته میپردازند، مقصدی نزدیکتر از مقاصدی شمالی مینمایاند. شهرهای واقع در دامنههای رشتهکوه البرز قاعدتاً آب و هوایی کوهستانی دارند که زنجان نیز در این زمره است. اما زمستان همیشه زیباست. در زمستان اگر به زنجان آمدید در راه گنبد سلطانیه را ببینید، اگر کمی حوصله رانندگی داشته باشید، سری به غار کتله خور بزنید. اختلاف دمای گرم غار با سرمای بیرون میتواند جذابیت خاصی داشته باشد. زنجان همیشه با رختشویخانه شهرت داشته است اما حتماً سری به مردان نمکی هم بزنید. اینجا آرامگاه مردانی از نیاکان دوران هخامنشی و ساسانی ماست. مومیایی هایی با قدمت ۲۷۵۰ سال.
چطور برسیم؟
از تهران تا زنجان حدود ۳۲۰ کیلومتر راه است و تقریباً تمامی راه اتوبان است. ابتدا اتوبان تهران ـ قزوین و سپس اتوبان قزوین ـ زنجان. مسیر به صورت ساده شامل شهرهای کرج، قزوین، ابهر و زنجان است. اگر قصد دارید سلطانیه را در ابتدای سفرتان ببینید. پس از ۲۸۰ کیلومتر رانندگی میتوانید از اتوبان خارج و با فاصلهای ده دقیقهای خود را به سلطانیه برسانید. دیدن بنای با عظمت سلطانیه در شکوه برف خالی از لطف نیست. هفتمین اثر ثبت شده ایران در یونسکو هفتصد سال قدمت و بیش از هفتصد نکته و تاریخ و دیدنی و شگفتی دارد. چنانچه حوصله رانندگی داشته باشید، غار کتله خور از تهران ۳۵۰ کیلومتر و از سلطانیه ۱۴۵ کیلومتر فاصله دارد.
کجا بگردیم؟
مومیایی: شهر زنجان میزبان سه تن از مردان نمکی است. مومیاییهای نمکسود که قدمتشان به هزاره اول قبل از میلاد میرسد. برای دیدن این مومیاییها و بقایای باقیمانده از نیاکان مان در دوره هخامنشی و ساسانی به عمارت ذوالفقاری واقع در پشت سبزه میدان، تقاطع خیابان طالقانی و زینبیه مراجعه کنید.
به هنگام بازدید از این موزه، دیدن چند شیء را از دست ندهید؛ جعبه قرآنی طلایی و کنده کاری شده، شانه چوبی و گوشواره نقرهای مرد نمکی شماره چهار
رختشویخانه: تقریباً نود سال پیش علی اکبرخان توفیقی شهردار وقت زنجان، اقدام به احداث مکانی عمومی و عامالمنفعه به منظور شستن رخت و لباس کرد. رختشویخانه بنای منحصربه فردی است که علاوه بر کارکرد شستشوی لباس، محفلی اجتماعی برای گردهمایی بانوان بوده است. لازم به ذکر است که ورود آقایان به رختشویخانه در زمان خودش ممنوع بوده است. برای دیدن این بنا به میدان انقلاب، خیابان سعدی وسط، کوچه رختشویخانه مراجعه کنید. یادتان نرود که موزههای زنجان دوشنبهها تعطیل است.
بازار زنجان: در فصل سرد سال، شاید ویترین گردی و دیدن سبک خرید و فروش نیمه قدیمی در فضای داینامیک بازار زنجان خالی از لطف نباشد. اگر دو بنای اشاره شده در سطور بالا را بازدید کرده باشید. بازار، فاصله چندانی با آنها ندارد. برای دیدن بازار میتوانید از قسمت جنوبی میدان انقلاب و یا ضلع غربی مسجد سید وارد شوید.
اسکی در پاپایی: اگر علاقهمند به ورزش مفرح اسکی هستید. استان زنجان یکی از مناطقی است که دارای پیست اسکی است. پیست اسکی پاپایی در ۴۵ کیلومتری زنجان و ۳ کیلومتری شهر ایجرود قرار دارد. این پیست توان پذیرایی از ۵ هزار نفر را داراست. پاپایی مجهز به بالابر، تله اسکی، برف کوب، پارکینگ و از همه مهمتر یک مدرسه اسکی است که در فصل زمستان فعال است و حدود ۲۰ مربی دارد.
چاقو، ملیله، چارق: تصور سفر به زنجان و بازگشت بدون خرید سوغاتی شاید غیرقابل باور باشد. برای خرید صنایع دستی زنجان علاوه بر غرفههای مستقر در بنای رختشویخانه میتوانید به مغازههای اطراف سبزه میدان نیز مراجعه کنید. چاقوی زنجان پس از گذشت سالیان دراز هنوز با کیفیتی غیرقابل رقابت به شما عرضه میشود. ملیله، این هنر ظریفکاری با نقره برای کسانی که علاقه مند زیورآلات و ظروف نقره هستند، سوغاتی مناسبی است. گاه برای تزیین و گاه برای استفاده ی خانمها در فضای داخلی خانه، میتوان چاروق زنجان را به عنوان سوغاتی به همراه برد.
چی بخوریم؟
اگر ترسی از چربی و گوشت قرمز ندارید، پیشنهاد ما برای این فصل “دیزی و کباب” است. به هنگام گشت و گذار در بازار زنجان اگر موعد غذا رسید به سفره خانه حاج داداش که فضای سنتی حمامی قجری را تداعی کننده است مراجعه کنید. دیزی خور هستید! بزباش بخورید. انواع کبابها نیز در این فصل غذای مناسبی است. در مراجعه به غذاخوریها و رستورانها سراغی هم از آش ترش زنجان بگیرید. پیش وعده مناسبی برای زمستان است.
پیشنهاد خاص ما به شما این است که از هم اکنون برای بازگشت به زنجان در اردیبهشت سال بعد برنامه ریزی کنید. مقصد زنجان، هدف جشنواره ملی آش ایرانی. سالی یکبار میتوانید تقریباً تمامی آشهای خوشمزه ایرانی را یکجا و در جشنواره ملی آش ایرانی مزمزه کنید و لذت ببرید. نوش جان!قبل از بازگشت از زنجان تهیه سوغاتی فراموشتان نشود!
سیدمحمدحسن حسینی ـ کارشناس بازاریابی گردشگری