ایرانگرد نیوز پایگاه خبری تحلیلی ایرانگرد نیوز
کویرها و بیابان های ایران: كوير در عين زيبايي محيطي است خشن.سفر به كوير مستلزم نكاتي است كه عدم رعايت آنها چه بسا موجب خسارات جاني ومالي مي شود.در اين مقاله در پي آنيم كه بگوييم چگونه به كوير سفر كنيم تا از زيباييهاي آن لذت ببريم و سفري سالم و بيادماندني داشته باشيم
مشخصات يک راهنماي خوب
1)راهنما بايد به موقعيت جغرافيايي منطقه – مسير جاده ها – محل چشمه هاي آب – عوارض طبيعي مانند تپه ها ، کوهها ، درياچه نمک ، بندريگ و فاصله بين آنها آگاه باشد.
2) تسلط بر زمين شناسي و توپوگرافي منطقه – پستي و بلندي هايي که بر اثر سيل ايجاد مي شود (در کوير سيل هم مي آيد!) براي راهنما اهميت دارد. در نقاط پست ممکن ايت خاک به حدي گل شود که عبور ماشين غيرممکن شود و يا ماشين در گل بماند.
3) تسلط به شيمي خاک و شيمي درياچه ويژگي ديگر راهنماست.اين تسلط باعث آسودگي خاطر در مواقع حرکت روي سطح درياچه ميشود(در عمق 50-5 سانتيمتري زير سطح درياچه آب موجود است) و در سطح درياچه لايه اي از سولفات کلسيم ايجاد شده که مي توان با اتکا به آن بر روي آن ماشين سواري کرد.همچنين نوع عناصر موجود در خاک در عبور از کوير مؤثر است. مثلا سولفات سديم که در خاک برخي مناطق کوير زياد يافت مي شود باعف پوکي خاک و گيرافتادن ماشين مي شودو يا خاک رس و يا کائولن در مواقع باراني سبب مي شود که ماشين بکسواد کند و درجا بزند.
4) يک راهنما بايد با ستارگان و موقعيت آنها در فصول مختلف سال آشنا باشد تا تشخيص جهت و مسير حرکت در شب ممکن شود.
5 ) آشنايي با جانوران و خزندگان و حشرات کوير هم ويژگي مهم ديگر است. در اين مورد و موجودات ذيل الذکر نکاتي قابل توجه است:
الف- شتر: معمولا هنگام عصر بسوي آب حرکت مي کند و با تعقيب آنها مي توان به آب رسيد!
ب- عقرب: آشنايي با خصوصيات اين جانور مانند اينکه چه مواقعي از سال در خواب زمستاني است و يا اينکه در چه اوقاتي از روز و شب احتمال وجود عقرب کم است (يا اينکه با توجه به درجه حرارت، مثلا در آذر ماه ميتوان تشخيص داد که احتمال وجود آن هست يا نه؟)همچين نحوه عمل و کمکهاي اوليه در هنگام عقرب گزيدگي . و نيز آگاهي به اين نکته که در کوير بعضي نقاط هستند که اصلا عقرب در آن يافت نميشود(مانند محلي نزديک ارغواني آران ، که حتي در شب ميتوانيد با آسودگي خاطر روي ماسه هاي آنجا استراحت کنيد!
ج- سوسمارها: خطرناکترين آنها بزمجه است که در کوير مناطقي هست که احتمال يافت شدن آنها زياد است ( مثلا در کوير آران و بيرگل ناحيه اي به طول و عرض 6 کيلومتر هست که در آن بزمجه زياد يافت ميشود.)
د- مار: آشنايي با انواع سمي و غير سمي مارهاي کوير و کمکهاي اوليه در هنگام مارگزيدگي
ه- ساير جانوران: آشنايي با زيستگاه انواع سوسک، مارمولک ، روباه ، خرگوش ، موش و همچنين حيواناتي نظير کل ، بز ، ميش ، آهو ، جيبر و …
6) راهنماي خوب در کوير با نوع گياهان و مناطق رويش آنها آشناستو ميداند که:
الف- برخي از گياهان در مناطق خاصي مي رويندو از طريق نوع گياه ميتوان نوع آب (شور ، تلخ ، شيرين و… ) در آن منطقه را تشخيص داد.
ب- ريشه بعضي گياهان بسيار پرآب است که در هنگام نياز و با روشهاي خاص ميتوان از آن استفاده کرد.
ج- آتش چوب بعضي از گياهان بسيار پرحرارت و عالي است
د- از ساقه برخي گياهان در مواقع بحراني به عنوان غذا ميتوان استفاده کرد.
ه- بعضي گياهان برخلاف ظاهر زيبايشان سمي هستند!
7) علاوه بر موارد فوق بعضي تجربيات راهنما بسيار باارزش است مثل طريقه بيرون آوردن ماشين مانده در باتلاق درياچه يا ماسه بادي ، يا پياده راه رفتن در شبهاي بدون ستاره از طريق هاله نور شهرهاي مجاور کوير با تهيه کرسي ساده در شبهاي سرد زمستاني براي خواب.
آب درکوير
هنگام حرکت به سوي کوير حداقل به اندازه دوبرابر نياز آب برداريد زيرا تشنگي سريع انسان را از پاي درمي آورد و بدون آب در روزهاي گرم نميتوان زياد دوام آورد.د رمرز شروع تپه هاي شني در کوير احتمال وجود آب هست. راههايي براي جمع آوري و استفاده آب موجود در خاک هست . مردمان کوير براي جلوگيري از عطش ، بجاي آب چاي مي نوشند! از ريشه پر آب بعضي گياهان ميتوان استفاده کرد و وجود گياهاني خاص نشانه وجود آب است. از مصرف غذاهايي که آب زيادي لازم دارندو باعث عطش مي شوند بپرهيزيد.
نکات مفيد ديگر :
*تجهيزات کافي به همراه داشته باشيد مانند:غذا ، چادر ، لوازم بهداشتي ، چراغ قوه ، کيسه خواب ، کفش مناسب ، سوخت ، طناب ، دوربين شکاري ، قطب نما ، نقشه و …
*از دو يا چند وسيله نقليه استفاده کنيد (بهتر است از نوع کمک دار دوديفرانسيل شاسي بلند باشد) بنزين و لاستيک زاپاس فراموش نشود. بهتر است از عيبهاي جزئي ماشين هم آگاه باشيد.
*آچار و ابزار و چسب به همراه داشته باشيد.(يکي از خرابيهاي رايج سوراخ شدن رادياتور است)
*به همراه داشتن بيل و تخته هاي چوب براي بيرون کشيدن ماشين از باتلاق ، مفيد است.
*به همراه داشتن شکر ، قند يا نبات و آبميوه و هندوانه ميتواند جان شما را نجات دهد! (در مواقع اضطراري ميتوان با مخلوط کردن شکر با آب تلخ آن را قابل استفاده نمود.
*استفاده از عينک آفتابي مخصوصا در درياچه نمک در توقف طولاني در کوير توصيه مي شود.
*در کوير مراقب وسايل الکترونيکي خود باشيد( با داخل شدن ذرات ماسه از کار مي افتند.
*براي نگهداري گوشت در گرماي کوير از قيمه کردن در چربي خودش و يا در مشک ريختن و يا نمک سودکردن استفاده کنيد. (گوشت را به تخته هايي با قطر 3 سانتيمتر تبديل کرده و تکه هاي بريده شده را در داخل نمک قرار مي دهيم بطوريکه نمک تمام سطح آن را بپوشاند.)
