خشکسالی به تالاب های آستارا رسید

در شهرستان آستارا علاوه دهها آبگیر و آب بندان کوچک، دو تالاب بزرگ ‘آق’ و ‘استیل’ واقع شده که هر دو تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرارد ارند.

تالاب 138 هکتاری استیل در نزدیکی شهر آستارا و در حاشیه جاده آستارا به تالش قرار دارد و اهمیت اکوتوریستی این تالاب بخاطر نزدیکی به جاده، تنوع چشم اندازهای طبیعی همچون کوهستان، جنگل و کشتزارهای اطراف دو چندان است.

تالاب ‘آق’ نیز تا چند سال پیش 100 هکتار وسعت داشت اما اکنون با کاهش نزولات جوی به کمتر از 10 درصد وسعت قبلی خود رسیده است.

کارشناسان محیط زیست پیشروی آب دریای خزر، برداشت بی رویه آب برای مصارف کشاورزی از حوزه آبریز این تالاب، رعایت نکردن حق آبه تالاب به منظور حفظ اکوسیستم آن و نیز برداشت غیرمجاز شن و ماسه از سواحل تالاب از جمله عوامل تهدید و تخریب کننده و خطرآفرین برای حیات این تالاب ذکر می کنند.

با وجود اهمیت اکوزیستی این تالاب ها، ذخیره آب بندان ها و آبگیرهای کوچک شهرستان آستارا که اغلب در امور کشاورزی به مصرف می رسید، با وجود پایان فصل آبیاری و زارعت، خشک شده و کف این پهنه های آبی به اراضی خشک تبدیل شده است.

شهرستان آستارا که پیش از این به پر باران ترین شهرستان ایران شهرت داشت، امسال به دلیل کاهش نزولات جوی، با مشکل خشک شدن چشمه ها و رودخانه های منطقه و افت شدید سطح آب های زیر زمینی مواجه شده است.

رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آستارا  گفت: با کاهش نزولات جوی، آبگیرها و تالاب های این شهرستان دچار کاهش شدید سطح آب شده اند به نحوی که آب موجود در دو تالاب بزرگ آق و استیل این شهرستان 70 درصد کاهش یافته است.

شهروز قلی نژاد افزود: آب تالاب استیل از آب های جاری حاشیه تالاب و نیز از آب چشمه های بالا دست و چشمه های کف تالاب تامین می شود و همه ساله مازاد آب آن به مصرف کشاورزی و سیراب کردن شالیزارهای منطقه می رسد.

وی بیان کرد: تالاب آق که از مازاد سرریز آب تالاب استیل و آب های جاری منطقه تامین می شود، با کاهش بارش باران به شدت کاهش یافته و بخش هایی از آن خشک شده است.

قلی نژاد به خطر افتادن زیستگاه آبزیان و پرندگان مهاجر را از جمله عوارض خشکسالی برای تالاب های آستارا ذکر کرد و ادامه داد: خشکسالی و کاهش آب تالاب استیل موجب خشک شدن تعدادی از درختان توسکای شناور در داخل تالاب استیل شده است.

ضلع غربی تالاب استیل پوشیده از جنگل و پوشش های سبز گیاهی است و در ضلع شرقی آن درختان توسکای شناور مناظر بسیار جالبی را به وجود آورده است که در بهار و تابستان استراحتگاه مسافران بوده و از نظر گردشگری یکی از جاذبه های مهم شهرستان آستارا به شمار می رود.

درختان این تالاب به علت این که ریشه در آب دارند ، همواره در پهنای تالاب جا به جا شده و حرکت می کنند و به همین علت، تالاب استیل آستارا به تالاب درختان شناور هم معروف است.

تالاب استیل آستارا از سال 84 به عنوان یکی از مناطق نمونه گردشگری استان گیلان شناخته شده است و اکنون منطقه شکار ممنوع محسوب می شود.

تالاب آق آستارا نیز از مناطق حفاظت شده و شکار ممنوع کشور است که در آن 61 گونه پرنده زمستان گذران و مهاجر شناسایی شده به طوری که سالانه صدها هزار قطعه از پرندگان مهاجر در داخل و اطراف این تالاب فرود آمده و زمستان گذرانی می کنند.

انواع مرغابی سانان، قو، پلیکان، اردک، باکلان، خوتکا پرسفید و بلدرچین از جمله پرندگان موجود و شناسایی شده در این تالاب هستند.

رییس اداره هواشناسی شهرستان آستارا نیز درباره وضعیت نزولات جوی به ایرنا گفت: از ابتدای امسال میزان بارش باران در این شهرستان در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 53 درصد کاهش یافته است.

‘فردین فرتوت نیا’ گفت: امسال میزان بارش باران در شهرستان آستارا حدود 162 میلیمتر بود در حالی که پارسال در همین مدت 338 میلیمتر باران باریده بود.

وی میزان بارندگی نرمال بلند مدت شهرستان آستارا را حدود 400 میلیمتر ذکر کرد و گفت: در مقایسه با بارندگی نرمال بلند مدت نیز نزولات جوی امسال آستارا 60 درصد کاهش یافته است.