ایرانگرد نیوز پایگاه خبری تحلیلی ایرانگرد نیوز
سرپرست تیم کاوش تخت جمشید، از انجام آزمايشات جديد به روش xrf بر روي نقوش سنگي تخت جمشيد خبر داد و گفت: تخت جمشيد جزء اولين آثاري تاريخي در ايران است كه نقوش سنگي آن به روش طيف‌سنجي فلورسانس اشعه ايکس (XRF)آناليز شد.
به گزارش روابط عمومي اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس ، مجموعه تخت جمشيد جزء اولين آثار تاريخي در ايران است كه از چنين روشي در مطالعات تحليلي نقوش سنگي بهره مند شده است، علیرضا عسکری در اين باره افزود: اين فصل از مطالعات سنگ كه با يك دستگاه پرتابل و قابل حمل انجام گرديد، به جاي انتقال نمونه هاي سنگ به مكان آزمايشگاهي براي تحليل عنصري كاني هاي سنگ و شناخت طيف و كميت عناصر، نمونه ها در مكان اصلي خود و در مجموعه تخت جمشيد بدون كوچكترين آسيبي مورد تحليل قرار گرفت .
عسگری ادامه داد: در تخت گاه تخت جمشيد، كاوشهاي باستان شناسي انجام شده است ،اما آنچه ضرورت دارد مطالعه، بازنگري و مانيتورينگ مرمت ها و همچين بررسي وضعيت آسب پذيري نقوش سنگي تخت جمشيد در شرايط امروزي است. به همين منظور برنامه مطالعات سنگ با عنوان ” از تخت گاه تا تخت جمشيد ” متشكل از هيآت ايراني و ايتاليايي و با رويكرد حفاظتي و مرمتي، از سال 87 تا كنون و بصورت دوره اي در حال اجرا ست.
همچنين بر اساس گزارش روابط عمومی مجموعه جهانی تخت جمشید ، در بخش ديگري از اين گزارش سرپرست تيم ايراني مطالعات سنگ در تخت جمشيد در تبيين آخرين نتايج مطالعات سنگ مجموعه تخت جمشيد گفت: تا كنون بيش از 200 نمونه آزمايش در تخت جمشيد انجام شده، همچنين مواد و مصالح خاص تخت جمشيد تشخيص و ساخته شده است اما به كار گيري اين مواد و طيف مرمت و حفاظت نقوش در مقياس گسترده تر ، به نتايج آزمايشات تكميلي و مواد مرمتي به كار گرفته شده بر مي گردد.
عسگري با اشاره به اين كه اهميت اين دور از مطالعات به دليل توسعه مرمت و حفاظت از نقوش سنگي تخت جمشيد است، افزود: كار آزمايشي تخت جمشيد توسط مرمتگران ايراني و ايتاليايي انجام شده است و وضعيت آسيب پذيري آن در شرايط امروزي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است و انجام آزمايشات تحليل عنصري كاني هاي سنگ در اين دوره به روش xrf به‌عنوان مکمل مطالعات کاني‌شناسي کاربرد زيادي در بررسي‌هاي مطالعاتي مورد نظر و حفاظت از آثار دارد ، متعاقباً اين فصل از كار ، كنترل و بازنگري مرمت نقوش را به مرحله تحقيقات نهايي وارد مي كند.
وی با اشاره به اینکه خود سرپرستی برنامه مطالعات نقوش سنگي تخت جمشید را بر عهده داشته است یادآور شد: پی یر فرانچسکو کالیری از دانشگاه بولونیا ایتالیا، به عنوان سرپرست تیم ایتالیایی و نيز متخصصاني در حوزه مرمت، شيمي و فيزيك در این مطالعات پژوهشي- ميداني حضور داشتند.
وی در پایان گفت: این فصل از کاوش در چارچوب برنامه های مطالعات و همکاری های مشترک هيأت هاي ايراني و ايتاليايي، پايگاه ميراث جهاني پارسه- پاسارگاد و واحدحفاظت و مرمت مجموعه تخت جمشيد، در بخش پژوهش های میدانی انجام شد.
گفتني است، طيف‌سنجي فلورسانس اشعه ايکس (XRF) يك روش آناليز دستگاهي است كه در آن از روش طيف نشري اشعه ايکس. براي تجزيه لايه‌هاي سطحي استفاده مي‌شود. اين دستگاه توانايي انجام آناليز عنصري به‌صورت كيفي و نيمه كمي نمونه‌هاي معدني مانند: نمونه‌هاي زمين‌شناسي، کاني‌ها، سنگ‌ها، شيشه، سيمان، سراميک‌ها، آلياژهاي فلزي و غيره را دارد. برانگيختگي نمونه در اثر تابش پرتو ايکس موجب انتقال الکتروني در لايه‌هاي مختلف اتم مي‌شود که هر انتقال الكتروني همراه با نشر يك خط طيفي پرتو x است. طول موج خطوط طيفي نشر شده مبناي تجزيه كيفي عناصر و شدت پرتوها متناسب با فراواني يا کميت عناصر موجود در نمونه است.
