اداره کل روابط عمومی و امور رسانه سازمان حفاظت محیط زیست، متن گزارش ارسالی سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران در خصوص دلایل تلف شدن پلنگ قائمشهر را برای تنویر افکار عمومی منتشر کرد.

به گزارش ایرانگردنیوز به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، در پی دستور رییس سازمان حفاظت محیط زیست به سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران در خصوص تهیه گزارش ظرف مدت ۲۴ ساعت درباره دلایل وقوع، اقدامات صورت گرفته و تخلفات احتمالی در موضوع تلف شدن یک قلاده پلنگ در محدوده شهرستان قائمشهر، اداره کل روابط عمومی و امور رسانه سازمان حفاظت محیط زیست متن گزارش عطالله کاویان سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران را به منظور تنویر افکار عمومی به شرح ذیل منتشر کرد:
«جناب آقای دکتر سلاجقه
معاون محترم رئیس جمهور و رییس سازمان
موضوع: گزارش واقعه ورود یک قلاده پلنگ به شهر قائمشهر
سلام علیکم؛
احتراماً عطف به نامه شماره ۱۴۰۱/۱۰۰/۱۴۳۸۷ مورخ ۱۴۰۱/۲/۵در ارتباط با ورود یک قلاده پلنگ به شهر قائمشهر و اتفاقات پیش آمده که نهایتاً منجر به مداخله و مرگ گردید، موارد ذیل جهت استحضار عالی ایفاد می گردد.
حوالی ساعت ۵:٣٠ صبح مورخ ۱۴۰۱/۲/۵ ورود یک قلاده پلنگ به ساختمان بانک صادرات خیابان ساری شهرستان قائمشهر مشاهده و مراتب ابتدا به آتش نشانی و سپس به محیط زیست قائمشهر و عوامل انتظامی و فرمانداری اطلاع رسانی گردید. پس از کسب اطلاع از حضور پلنگ در داخل شهر و سکونتگاه انسانی، هماهنگی های اولیه برای ایجاد امنیت و کنترل تردد مردم به عمل آمد و مأمورین محیط زیست به همراه مأمورین نیروی انتظامی، آتش نشانی و هلال احمر در محل مستقر و منطقه تا شعاع صدمتر مهار گردید اما ممنوعیت تردد برقرار نگردید. پس از اندک زمانی، تجمعات مردمی در محل حضور پلنگ زیاد شده و با ازدیاد رفت و آمد مردم، پلنگ دچار استرس و اضطراب شده و حوالی ساعت ٧ صبح از ساختمان بانک صادرات به داخل خیابان متواری و متاسفانه، مردم و ماشین ها نیز به همراه آن حرکت کردند. پلنگ در حین فرار یک نفر از پرسنل نیروی انتظامی را از ناحیه کتف زخمی نمود. در پی آن مأمورین انتظامی و محیط زیست اقدام به تعقیب پلنگ برای بیرون راندن و فرصت فرار آن از شهر نمودند که در این حین پلنگ پس از طی مسافتی وارد یکی از خیابان‌ها شده و درون کوچه بن بست، وارد حیاط یک خانه مسکونی گردید. در این مرحله بدلیل همزمانی با شروع فعالیت روزانه مردم و مدارس، گشت زنی خانه به خانه برای یافتن پلنگ توسط مامورین نیروی انتظامی و محیط زیست به مدت حدود یک ساعت انجام گرفت.
در حیاط یکی از اهالی منطقه که مامور نیروی انتظامی مشغول شناسایی بوده است، به یکباره پلنگ به نامبرده حمله و وی از ناحیه پشت دچار جراحات گردید. در این هنگام با سر و صدا و فریاد استمداد خواهی فردی که مورد حمله پلنگ قرار گرفت و همزمان شنیدن صدای غرش پلنگ، رئیس اداره حفاظت محیط زیست قائمشهر که در جستجوی پلنگ در محل حضور داشت، متوجه می شود که پلنگ در پی سر و صدای مأمور زخمی، نامبرده را رها و به کوچه مجاور، به سمت یکی دیگر از مأمورین انتظامی و ایشان حرکت نمود. در این زمان همکار محیط زیست برای دور نمودن پلنگ ابتدا اقدام به تیراندازی هوایی می نماید اما با توجه به بن بست بودن کوچه، پلنگ به سمت وی یورش و خیز برداشته و آماده حمله به ایشان بوده است که در این لحظه و در فاصله حدود ۱.۵ تا ۲ متری اقدام به شلیک به سمت پلنگ می‌نماید که پلنگ زخمی شده و مجدد وارد حیاط خانه ای در انتهای کوچه می گردد. با توجه زخمی بودن پلنگ، تا رسیدن ادوات بیهوشی محدوده تحت نظارت کامل بوده و سپس با دارت و بیهوشی ضعیف، حیوان زنده گیری و سریعاً به پناهگاه حیات وحش سمسکنده در ساری منتقل گردید، اما با توجه به جراحات وارده و خونریزی، تلف گردید. متعاقب این اتفاق، کالبد گشایی و نمونه برداری برای آزمایش بیماری هاری نیز صورت گرفت.
در ارتباط با انتقاد وارده مبنی بر کندی و تعلل در برنامه زنده گیری و انتقال ادوات زنده گیری به استحضار می رساند، با توجه به نداشتن دامپزشک همکار و مقیم در استان، با یک نفر از دامپزشکان مجرب که سابقه همکاری ١۵ ساله با این اداره کل و سازمان حفاظت محیط زیست دارد، قراردادی جهت اخذ خدمات در مواقع ضروری جهت امداد و نجات حیات وحش و نظارت بر بیماری ها و درمان مراکز تکثیر در اسارت دشت ناز و سمسکنده وجود دارد، که در روز واقعه با نامبرده در ساعات ابتدایی اطلاع از حادثه تماس برقرار و با توجه به عدم پاسخگویی با مراجعه حضوری به منزل ایشان در شهر ساری مشخص گردید که نامبرده بنا به هماهنگی با دفاتر تخصصی سازمان، برای پیگیری پروژه یوزپلنگ در منطقه توران سمنان حضور داشته است. با توجه به در دسترس نبودن نامبرده با فردی دیگر که توانایی و تجربه لازم برای این فعالیت را دارا بوده و ساکن یکی از روستاهای شهرستان نور می باشد، هماهنگی صورت گرفته و نامبرده بدلیل بعد مسافت حدود ساعت ٩ به منطقه اعزام گردید، امّآ قبل از رسیدن ایشان به محل واقعه پلنگ از محل اولیه متواری و وقایع پیش گفته یعنی ورود به منازل مسکونی افراد و حمله به دو نفر از مأمورین انتظامی صورت گرفته و در پی یورش و نزدیک شدن به مأمور محیط زیست شلیک به پلنگ انجام گرفته بود. لازم است به عرض رسانده شود، در صورت عدم مداخله و تیراندازی از سوی مأمور محیط زیست، بنا به تجمع بسیار زیاد مردم، احتمال بروز فاجعه جدی به افراد وجود داشته است.
نکته دیگر که راجع به زنده گیری حیوانات وحشی و گوشتخواران بزرگ جثه که وارد محیط شهری و سکونتگاه های انسانی شده و تجمعات مردمی وجود دارند، قابل عرض می باشد، این است که امکان دارت نمودن حیوان آزاد و رها که هر لحظه احتمال حمله و جابجایی وجود دارد، برای اینکه فرد دارت کننده امکان تعقیب حیوان در حال فرار به نحوی که امکان حمله حیوان وجود نداشته باشد و دارت نیز به موضع هدف بر نقطه خاصی از بدن حیوان (عضلات ناجیه گردنی و ران ) هست برخورد نماید، لازم است، حیوان پس از دارت شدن تا حداقل زمان لازم برای القاء بیهوشی ١٠ تا ١۵ دقیقه کمترین تحرک را داشته باشد. عامل جابجایی و حرکت حیوان که با انقباضات عضلانی همراه است، موجب می شود یا دارت به بدن حیوان خوب وارد نگردد و یا باعث برگشت خون به سرنگ و عدم تزریق و عدم بیهوشی کامل حیوان شده و در فرصت القاء بیهوشی قطعاً بروز رفتار تهاجمی پلنگ وجود خواهد داشت. معمولاٌ بیهوشی از طریق دارت کردن سرنگ حاوی ماده بیهوش کننده برای شرایطی که حیوان در اسارت بوده و یا گرفتار در تله و بی حرکت است کاربرد دارد و در شرایط این چنینی لازم بود با تخلیه کامل محل حضور پلنگ مفرّی برای خروج و راه فراری برای آن اندیشیده شود، که در واقعه اخیر، متأسفانه بدلیل تجمعات مردمی علیرغم تلاشهای زیادی که توسط همه عوامل حاضر در محل واقعه انجام شد، این فرصت فراهم نشد و پلنگ نیز به جای حرکت در مسیری مستقیم که به اراضی کشاورزی منتهی می شد، در فاصله حدود یکصد متری به کوچه ای بن بست و حیاط مسکونی منازل مردم تغییر مسیر داده و بروز رفتار عصبی و استرس به پلنگ و حمله به افراد در نهایت مأمور محیط زیست علی رغم شلیک تیر هوایی و در وضعیتی که پلنگ در فاصله کمتر از دو متری بوده چاره ای جز حفظ جان خویش و جمعیت حاضر در صحنه و شلیک به پلنگ در آن لحظه پر استرس نداشته است. ضمناً چگونگی ورود پلنگ به محدوده مسکونی و اینکه مبدأ پلنگ از طبیعت بوده و یا از نمونه های تحت نگهداری قاچاق نزد افراد، بررسی اولیه شامل بازدید از مکان مضنون به نگهداری غیر مجاز حیوانات که در فضای مجازی بازتاب داشت و کنترل دوربین های مدار بسته یکماه اخیر مکان مذکور با اخذ نظر مقام قضایی انجام شد که برای این محل طی اقدامات تشریح شده شواهدی بدست نیامد.»
اداره کل روابط عمومی و امور رسانه سازمان حفاظت محیط زیست در پایان اشاره کرد: سامانه ۱۵۴۰ ارتباطات تلفنی دریافت شکایات و گزارش مردمی در حوزه محیط زیست به صورت شبانه روزی در ادارات حفاظت محیط زیست در سراسر کشور فعال است و هموطنان عزیز می توانند با ثبت گزارشات خود در مورد مشاهده حیات وحش در داخل روستاها و شهرها، دیدن حیوانات وحشی مصدوم، شکار غیر مجاز، خرید و فروش و قاچاق حیات وحش و تخریب و آلودگی محیط زیست نقش بسزایی در حفظ و نگهداری محیط زیست ایفا کنند.